Buren Zouweboezem boos over waterstanden
'Wat als er een dijk doorbreekt?'
ameide • Het gaat om inwoners van onder andere Sluis en Meerkerk. Ze vinden dat het Waterschap Rivierenland te hoge waterstanden hanteert. Als het jarenlange praten niets oplevert, stappen ze naar de rechter.
"We willen weten wie er aansprakelijk is voor schade aan onze eigendommen als er een kade of dijk doorbreekt", zegt Arno van der Ham uit Sluis. Zijn huis staat aan de Zouwendijk. "Mensen hebben last van kwelwater, kelders lopen onder, funderingen komen onder water te staan en verzakken, kades brokkelen af. We zijn al tien jaar bezig om dit onder de aandacht van instanties te brengen."
"De Zouweboezem is aangewezen als waterbergingsgebied tijdens bijvoorbeeld hevige regenval. Maar het waterschap zet de waterstand al standaard op het maximale peil. Gevolg is dat het gebied overloopt als er hoosbuien zijn. Wie is er aansprakelijk als er daardoor schade ontstaat? Dat willen we weten. In de eerste week van mei ging het helemaal fout met de waterstand. In geval van nood mag het water 90 centimeter boven NAP staan, maar het waterschap had de stand al daar al overheen staan. Na hoosbuien begin deze maand gingen we naar ruim een meter, het water staat dan tot bovenaan de dijk. Wat als die doorbreekt? Bij het waterschap ontkennen ze dat het water zo hoog stond, maar wij hebben zelf iemand die de standen met een geijkte peilschaal bijhoudt."
In Buurtvereniging Zouweboezem, waarbij veertig gezinnen zijn aangesloten, hebben gedupeerden de krachten gebundeld. "Helaas bestempelt het waterschap ons als een 'splinterpartij', ze vinden dat we niet meetellen en geen inspraak hoeven te hebben."
De woning van Leon Segond von Banchet staat ook aan de rand van het natuurgebied. Hij ligt al jaren in de clinch met het waterschap. Hij is er boos over dat deze organisatie wel de belangen van agrariërs serieus neemt, maar niet die van burgers. "Het waterschap schrijft zelf in een document dat het waterpeil niet omlaag kan vanwege onder andere de scheepvaart, bebouwing en natuur. Maar zodra er nachtvorst dreigt en fruitboeren hun gewassen willen beschermen door die nat te spuiten, brengt het waterschap het peil ver boven de 80 centimeter boven NAP."
Ook bij de gemeente heeft de buurtvereniging het probleem aangekaart. Segond von Banchet: "De gemeente geeft ons gelijk, maar doet verder niets. En het waterschap komt wel kijken naar bijvoorbeeld gaten in de afgekeurde kade langs De Boezem en luistert wel, maar doet ook niets voor ons."
Arie Bassa van Waterschap Rivierenland ontkent dat de dijk bij hevige regenval op springen staat. "Dat is niet aan de orde. De Zouwedijk voldoet aan alle normen. De kruin staat op 2,40 meter boven NAP. Dan hebben we zelfs bij een hoog waterpeil, bijvoorbeeld na hevige regenval, nog ruim een meter over."
De Zouwebezoem maakt onderdeel uit van een omvangrijk watergebied en dient als afwatering voor een groot gebied. Bassa: "We werken in dat gebied met streefpeilen, en niet met vastgestelde waterpeilen. Een streefpeil kan fluctueren, bijvoorbeeld vanwege de tijd van het jaar of bij regenval. Normaal gesproken staat dat peil op 80 centimeter boven NAP, maar in een korte periode in het voorjaar is dat 85 centimeter. Als het dan een paar dagen hard regent, is dat nog wat hoger."
Waterschap Rivierenland moet volgens Bassa rekening houden met veel belangen. Heel verschillende belangen ook. Er moet afwatering plaatsvinden. Daarnaast moeten de sluizen zeker in het voorjaar geregeld open staan voor vissen die in het gebied paaien. De scheepvaart moet aan de ene kant niet vastlopen door te lage waterstanden, maar aan de andere kant mogen de waterstanden niet te hoog zijn vanwege bruggen waar onderdoor gevaren moet worden. "We manoeuvreren op het scherpst van de snede", concludeert Bassa.