• Anja bij haar tijdelijke huis in Portugal. De kippen zijn inmiddels gedoneerd aan een plaatselijk café.
• Anja bij haar tijdelijke huis in Portugal. De kippen zijn inmiddels gedoneerd aan een plaatselijk café. Foto: Wim Keesmaat

Anja Keesmaat schrijft boek over emigratie na burnout

Surinaams avontuur voor Damdorpers

alblasserdam/portugal • Anja schreef een boek over hun Surinaamse ervaringen: 'Vogels moeten vliegen'. Inmiddels woont ze in Portugal, voor onbekende tijd. De toekomst ligt open.

In haar boek beschrijft Anja in korte hoofdstukken hun laatste maanden in Nederland, hun start in een bouwvallig Surinaams huis en het wennen aan een andere cultuur. Met gevoel voor humor vertelt ze over zowel prachtige als moeilijke momenten. Via Skype, gezeten op een Portugese heuvel, blikt ze voor Klaroen.nl nog een keer terug en vertelt ze over haar huidige leven.

Wat zorgde ervoor dat Wim en Anja destijds uit Alblasserdam vertrokken, met hun drie kinderen op sleeptouw? "Voornamelijk het gevoel vast te zitten. Alles was al geregeld, we hadden het gevoel dat we in een gouden kooitje zaten. We wilden liever in de natuur zitten. Vrijheid was het belangrijkste ding. En Wim was herstellende van een burnout. We vonden: het roer moet om, hij redt het gewoon niet."

Jullie woonden ruim acht jaar in Suriname. Vonden jullie er waarop jullie hoopten? "Ja. Veel vrijheid en veel ruimte. Het tegenovergestelde van 'verzorgd van de wieg tot het graf'. We hadden het gevoel dat we in een of andere film zaten. Allemaal zo onwerkelijk. We hadden nooit het gevoel dat we terug wilden, vonden het een groot avontuur, de kinderen ook. Suriname is wel extreem de andere kant op. Na enige tijd waren we wel meer gebalanceerd, zagen we dat Nederland ook zijn goede kanten heeft."

Agenda aanschaffen

Ze is Nederland een beetje ontwend. "Nederlanders werken verschrikkelijk hard. Dingen zijn goed geregeld. Maar ik krijg het er nog steeds erg benauwd. Na drie weken ben ik gevloerd. Ik moet er opeens een agenda aanschaffen, anders krijg ik mijn leven niet op orde. Je hebt veel sociale verplichtingen, zit gelijk weer in een systeem."

Het lukt niet om zich in Nederland aan de hectiek te onttrekken. "Je bent een sociaal wezen, krijgt zoveel input van alles en iedereen. Dat vraagt om een reactie. Het is moeilijk om mensen niet voor het hoofd te stoten."

Hun kinderen zijn nu jonge twintigers. Toen ze vertrokken, was de oudste veertien. "We hadden goed overlegd en spraken af: als een van ons het binnen een jaar niet redt, gaan we terug." Achter in Anja's boek blikken ook de drie kinderen in een eigen hoofdstukje terug.

"Het viel me mee dat ze zo ontzettend positief waren. Je kunt dit alleen doen als je kinderen erachter staan, want je haalt hen uit hun omgeving."

Nadat de kinderen waren uitgevlogen, maakten ze opnieuw ongewone keuzes. "We hebben een oude vier keer vier gekocht met een daktent erop en zijn gewoon naar Zuid-Amerika vertrokken, zonder duidelijk plan. Onderweg hebben we de auto opgeknapt. Wim doet vertaalwerk en kan onderweg werken, dat is fantastisch." Ze wonen nu in een Portugees resort. "Het is het eigendom van een heel rijke Engelse dame. Het staat leeg en is te koop. We moeten hier huizen schoonhouden en de tuin van 240 hectare bijhouden. Er komen regelmatig kijkers die we moeten rondleiden."

Ze denken af en toe voorzichtig na over hun toekomst. "Op het moment dat het resort verkocht wordt, is ons werk weer klaar. Wim zou het liefst een zeilboot kopen. Ik zou best een boot willen in een haven van Nederland, zodat ik de kinderen en onze ouders meer zie. Maar ik ken Wim: binnen een paar maanden zitten we op oceaan. Misschien kopen we een camper en gaan we reizen. Het is net wat er langs komt. En we kunnen ook nog op een ander huis gaan passen."

Voorlopig geniet ze van Portugal. En van het schrijven van haar tweede boek, een novelle, op verzoek van haar uitgever. Met een grijns: "Ik wist niet wat een novelle is, dat moest ik opzoeken op internet. Ik vind schrijven ontzettend leuk om te doen." Meer over het boek op: gideonboeken.nl. Een lange versie van dit interview staat op: hetkontakt.nl.

Anne Marie Hoekstra