Sprinkhaan op je bord in plaats van biefstuk
nieuw-lekkerland • Peter Stam uit Nieuw-Lekkerland houdt van een uitdaging. Na jaren in Afrika te hebben gewerkt, zet hij nu met vrienden een insectenkwekerij op: Joy Bugs.
Buiten is het min drie graden als Peter zijn sprinkhanenverblijf binnenstapt, in een cabine op het erf van een Lekkerlandse boerderij. Het is er 32 graden. In hokjes met gaas in de deurtjes krioelen honderden Afrikaanse treksprinkhanen (Locusta migratoria). Voedsel van de toekomst, ook in Nederland, denkt Peter. "Ik hou van pionieren", zegt hij. "Ik ben hier op een melkveehouderij opgegroeid. Na de Middelbare Agrarische School werkte ik een aantal jaren op een boerderij in Ethiopië. Toen ik terugkwam vroeg ik me af: wat ga ik doen? Ik ben boer in hart en nieren. In het buitenland heb ik geleerd buiten de kaders te denken, te zien wat er gaande is in de wereld."
Minder voer
Peter kwam in contact met Paul Jacobs van Insecnology uit Spanje, die al twintig jaar insecten kweekt. Paul adviseert Joy Bugs bij het opzetten van de kwekerij. Hij is ervan overtuigd dat de hele wereld in de toekomst insecten zal eten, vanwege het hoge eiwitgehalte. "Voor insecten heb je vijf keer minder voer nodig en 90 procent minder water dan in de vleesindustrie. En de CO2-uitstoot is 80 procent minder."
Vrienden en dorpsgenoten Eysbrand Rozendaal en Pieter van de Minkelis zijn door Peter bij de kwekerij betrokken. Eysbrand: "Ik heb een bouwkundig tekenbureau en ben gewend me te verdiepen in wet- en regelgeving. Dat doe ik nu ook voor Joy Bugs. We hebben ons aangesloten bij de Belgische Insecten Industrie Federatie, de BIIF. In België zijn ze namelijk al wat verder met deze ontwikkelingen. Je moet aantonen dat je product voedselveilig is door je kweekmethode te beschrijven. De Europese Unie gaat beoordelen of je product veilig is. Doordat we nu al meedoen in dit traject, kunnen we onze markt al uitbouwen."
Peter: "Pieter is hoofd van het bedrijfsbureau van een grote interieurbouwer. Hij doet de sales voor ons. We verschillen erg van karakter en achtergronden, dat maakt ons sterk als team."
Het drietal heeft Isabelle Westerlaken aangesteld voor het voeren van de sprinkhanen. Ze zegt: "Het leek me leuk om te kijken of ik het wat zou vinden." Toen de eerste sprinkhaan uit het hokje sprong, moest ze even een drempel over. Nu pakt ze de insecten zonder aarzelen vast, ook de grote van 7 centimeter. Momenteel krijgen de beestjes gras, maar ook allerlei groenteresten zijn bruikbaar.
Voor een sprinkhanenplaag in de Alblasserwaard hoeven we niet bang te zijn, zegt Peter. "We hebben een tochtsluis tussen het insectenverblijf en de buitendeur, mede om ontsnappen tegen te gaan. Bovendien planten ze zich hier niet voort, want de gemiddelde temperatuur moet daarvoor langer dan drie weken boven de 30 graden zijn. Want dat is de tijd die ze nodig hebben om volwassen te worden." Paul vult aan: "Bij de oogst worden ze teruggekoeld, dan worden ze traag en zijn ze makkelijk te vangen."
Restaurants
Over vijf weken kan Joy Bugs de eerste sprinkhanen leveren. Het is nog slechts een kleine hoeveelheid. Peter: "Als de container straks vol zit, kunnen we 80.000 sprinkhanen per maand leveren." Eysbrand: "We zijn bezig met het aanvragen van subsidies. Van de gemeente Molenwaard hebben we een vergunning en ook de provincie staat er helemaal achter. Het product is duurzaam en zorgt voor verbinding van de stad met het platteland. We hebben al contacten met restaurants en met verwerkers, die weer contact hebben met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. De verwerkers gaan onze sprinkhanen blancheren en drogen."
En hoe smaken ze eigenlijk? Paul: "Ze hebben een nootachtige smaak. Als je ze frituurt, hebben ze de smaak van een krokant stukje kip. Je kunt er ook burgers van maken. Zelf heb ik pas nog een bord bami met krekels op."