Boek met veel niet eerder gepubliceerde foto's uit Alblasserwaard
'Watersnood 1953; ramp en realiteit'
alblasserwaard • Jan van Vliet (85) kan zich het beeld nog goed herinneren: het water dat de toenmalige inwoner van Oud-Alblas op 1 februari 1953 aan zag komen rollen. "Je zag het eerst in de sloten omhoog komen. Het ging met zo'n hoge snelheid, dat het al snel over de weilanden en wegen liep. Het was echt angstaanjagend."
De inwoner van Dordrecht én liefhebber van de streekhistorie werd door de Historische Vereniging Binnenwaard, uitgever van 'Watersnood 1953, ramp en realiteit', gevraagd een terugblik op de watersnoodramp in de Alblasserwaard te schrijven. "Ik heb gebruik gemaakt van de al bestaande publicaties, maar ben zelf ook de archieven ingedoken. Daarbij kwam ik onder meer tegen hoe gemeentebesturen omgingen met de ontstane schade. Er was zoveel geld ingezameld, dat eigenlijk alles vergoed kon worden. De materiële schade in ons gebied viel relatief mee; er was vooral veel vee doodgegaan."
Juliana
Maar ook mooie anekdotes kwamen boven water. Een goed voorbeeld is het verhaal van Janna Baan uit Bleskensgraaf; zij mocht op 30 april 1953, Koninginnedag, haar dorp vertegenwoordigen bij een ontmoeting met koningin Juliana op Paleis Soestdijk. "Zij was, samen met onder anderen de burgemeester en enkele agenten, achtergebleven. Haar taak was het om de mannen van een natje en een droogje te voorzien. Toenmalig burgemeester Dekking vond dat zij dat zo goed gedaan had, dat hij haar voor dit koninklijk bezoek uitkoos."
Het is niet de eerste uitgave van de Stichting Publicaties Binnenwaard in samenwerking met de Historische Vereniging Binnenwaard over de Watersnoodramp. "Dat klopt", knikt voorzitter Jan Boele. "Maar dat boek, 'De Waard onder water', is inmiddels wat gedateerd. Daarnaast ontdekten we in ons fotoarchief een grote hoeveelheid foto's die niet eerder zijn gepubliceerd. We hebben na een oproep via particulieren meerdere unieke beelden binnengekregen. Vandaar dat in 'Watersnood 1953; ramp en realiteit' een grote hoeveelheid beeldmateriaal is opgenomen."
In het boek wordt na de bijdrage van Van Vliet de weg van het water aan de hand van foto's gevolgd. De zuidrand van de Binnenwaard kreeg als eerste ermee te maken: Wijngaarden, de zuidelijke kant van Bleskensgraaf, Molenaarsgraaf en Ottoland. Boele: "Daar kwam het tot aan de Vlietebrug. Vanaf die plek stroomde het aan de noordkant weer terug naar Groot-Ammers, Brandwijk, Bleskensgraaf en Oud-Alblas. Uiteindelijk kwam het daar pas op 4 februari aan."
Ramp en realiteit: de titel geeft al aan dat er niet alleen naar het verleden wordt gekeken. In het laatste deel van het boek gaat de aandacht naar het hier en nu en de toekomst. "Zo is er onlangs een rapport verschenen dat is aangeboden aan de gebiedsraad over de dijkversterking in de komende jaren; daarbij zal er veel meer aandacht zijn voor de bebouwing en de cultuurhistorie", licht Jan Boele toe. 'In het verleden is er vaak voor gekozen alles te slopen en de dijken zonder naar de omgeving te kijken te versterken. Dat is zeker veranderd. Tegelijkertijd zeg ik op persoonlijke titel: hoe belangrijk de omgeving en de cultuurhistorie ook is, het belangrijkste is dat we droge voeten houden."
De presentatie van 'Watersnood 1953; ramp en realiteit' is op donderdag 1 februari in De Spil te Bleskensgraaf. De aanvang is 20.00 uur, de deuren gaan een half uur eerder open. Jan Boele houdt een lezing en gaat met name in op de aanleiding tot de ramp en de gevolgen voor Oud-Alblas, Wijngaarden, Bleskensgraaf, Molenaarsgraaf, Ottoland en Brandwijk. Ook geeft hij een doorkijkje naar de toekomst.
De entree voor niet-leden is 2 euro. Het boek is deze avond te koop voor 10 euro. Vanaf 23 februari is het te koop in museum Het Voorhuis te Bleskensgraaf. Bestellen: 0184-691675 of boekenverkoop@binnenwaard.nl.
Geurt Mouthaan