'Als het nodig is, zijn we er voor elkaar'
Vijf vriendinnen voor het leven
hagestein • "We zijn heel dankbaar dat we dit mee mogen maken. Al die jaren hebben we contact gehouden." Christien van Herwijnen (81), Tiny Gutte (80), Adrie Bergshoeff (80), Tineke Blom (81) en Dicky Zijderveld (81) vierden dat ze 75 jaar vriendinnen zijn. "Onze band is alleen maar hechter geworden."
Het was zaterdag precies 75 jaar geleden dat ze naar de eerste klas van de plaatselijke openbare school gingen. Ze kenden elkaar voor die tijd al wel – 'het dorp was maar klein' – maar op school ontstond de vriendschap die een leven lang stand hield. "Er was maar één school op het dorp, met drie klassen en geen kleuterschool. Het was aan het begin van de oorlog. Later is de school nog een tijdje dicht geweest. We hadden een onbezorgde jeugd, ondanks de oorlog. Daar hebben we weinig last van gehad."
Herinneringen worden opgehaald, de verhalen volgen elkaar in snel tempo op. Over de Duitsers die een kalfje dood schoten en slachtten. "Daar gingen we gewoon bij kijken. We speelden altijd buiten. Midden op straat, want auto's reden er in die tijd bijna niet. Jongens en meisjes door elkaar heen, vreselijk gezellig. Tollen, knikkeren, verstoppertje, touwtje springen. We hadden geen mobieltje, maar vermaakten onszelf. Dat zie je nu niet meer." Maar volgens Adrie Bergshoeff valt dat reuze mee. "Ik zie tegenwoordig gelukkig ook nog volop spelende kinderen."
Salamandertjes
Ze leerden zwemmen in de wetering en vingen salamandertjes in een bloempot. "En we schaatsten veel. Je had toen nog van die lekker strenge winters." Ze genoten met z'n vijven van de step – 'met luchtbanden' – die Dicky Zijderveld kreeg na een operatie aan haar blindedarm. "Het was de eerste van het dorp. Ombeurten maakten we een rondje." Hetzelfde gold voor de fiets die de vader van Tiny Gutte op de kop tikte. "Hij was donker rood met brede banden." Toen Tiny en Tineke Blom een keer melk gingen halen, reed de bus vlak langs het tweetal. "We gingen onderuit en kwamen in de sloot terecht, de flessen hebben we opgedoken."
Meester Vos
De vijf hadden het prima naar hun zin op school. "We zaten bij meester Vos. Dat was zo'n lieve man. Daar is de school hier op het dorp later naar genoemd. Hij was in mei jarig. Dan plukten we margrieten voor hem en maakten daar lange slingers van om de klas te versieren. Die hingen we 's morgens vroeg op. De meester zei altijd: het is nog nooit zo mooi geweest als vandaag, het is nog mooier dan vorig jaar." Ze bleven alle vijf het dorp trouw. Alleen Christien van Herwijnen, vaste organisator van de vriendinnendag, - 'elke keer bedenkt ze wat anders' – woonde geruime tijd in Vianen. Ze zagen het dorp veranderen. "Vroeger waren er allerlei winkeltjes, een paar bakkers, twee smeden, drie cafés, thuisslachters, een manufacturenzaak, een scheerwinkel, een kolen- en een olieboer, een schilder, een timmerman, een fietsenmaker en ga zo maar door. Die zijn allemaal verdwenen. Net als het postkantoor en de politie. En ook de burgemeester is vertrokken. Er is weinig meer over. Zonder auto kun je hier niet. Maar we zouden niet weg willen uit Hagestein. Het is een mooi dorp, we wonen heerlijk buiten en genieten van de vogeltjes."
Na de lagere schoolperiode gingen ze hun eigen weg, kregen gezinnen. "Maar we bleven vriendinnen." Ze vierden samen hun verjaardagen en deelden hoogte- en dieptepunten. "Drie van ons zijn inmiddels weduwe." Ze schoten elkaar te hulp als dat nodig was. Toen Christien van de cantorij af wilde gaan vanwege familieomstandigheden, zorgden haar vriendinnen ervoor dat ze kon blijven zingen. "We zitten niet iedere week bij elkaar, maar we staan wél klaar voor elkaar. Het leven heeft ons gevormd, 75 jaar geleden waren we nog onbezorgd. Nu hebben we een leven achter ons met ups en downs. Vreugde en verdriet hebben ons wijzer gemaakt. Tenminste dat hopen we. Onze vriendschap is gebleven, we zijn alleen maar dichter bij elkaar komen te staan. En dat blijft zo."
André Bijl