Bodemdaling dwingt boeren tot aanpassing
regio • Door bodemdaling is de Krimpenerwaard steeds minder bruikbaar voor veehouderij. Het dwingt boeren om hun bedrijfsvoering aan te passen.
Het voortdurend verlagen van het waterpeil is niet vol te houden, zo staat in de dinsdag gepresenteerde Strategische visie voor de Krimpenerwaard van professor Riek Bakker. Nu nog levert de drooglegging een gemiddeld melkveebedrijf vooral baten op. Er komt meer gras van het land en uiteindelijk meer melk. Maar de ontwatering zorgt er tevens voor dat de veengrond elk jaar enkele millimeters tot enkele centimeters inklinkt. Zolang het peil wordt bijgesteld en in de pas loopt met de bodemdaling, kan de melkveehouderij in de Krimpenerwaard doorgaan met haar huidige bedrijfsvoering. Bakker denkt echter dat er 'binnen afzienbare tijd' een halt wordt toegeroepen aan de huidige manier van ontwateren. Dit omdat een verdere bodemdaling voor enorme maatschappelijke kosten zorgt. 'Een duurzamer omgang van de bedrijfsvoering met de veenondergrond zal nodig zijn.'
Melkprijs
Ze wijst ook op andere factoren de het voor boeren lastig maakt om een boterham te verdienen. Zo is de melkveehouderij voor het bedrijfsinkomen sterk afhankelijk van toeslagen en is het altijd maar weer de vraag wat de melkprijs doet. Als die prijs daalt, voelen melkveehouders dat meteen in hun portemonnee. Ook de houding van banken zorgt voor onzekerheid. Die verstrekken, als gevolg van de bodemdaling en de schade die daaruit voortvloeit, minder gauw leningen.
Onderwaterdrainage kan in een deel van de Krimpenerwaard de bodemdaling tegengaan. Een andere optie is dat bedrijven een accent leggen op streekeigen producten, of verbreden richting recreatie of zorg. Bakker: 'Deze bedrijven kunnen met een lagere productie uit de voeten. De afzet in streekproducten vindt plaats tegen een hogere prijs en de ketens tussen producent en consument zijn korter. Netto gaat er meer naar de primaire producent die daarmee de hogere kosten kan dekken.' Het opzetten van een camping, bed & breakfast of een vorm van zorg kan tevens zorgen voor extra inkomsten. Toch is Bakker wat terughoudend daarin, 'omdat niet elke boer dezelfde diensten aan kan bieden. Ook zijn niet alle boeren gericht op recreatie of toerisme.'
Waterbuffels
Een nog weinig gangbare agrarische activiteit in de Krimpenerwaard is de natte landbouw. Het gaat om natte teelt zoals lisdodde, riet, veenmos en cranberry's. Naast dat bodemdaling niet meer optreedt, levert het inkomsten op en een gevarieerd landschap. Het houden van waterbuffels wordt in de visie eveneens aangehaald als optie. De buffels, die prima in natte gebieden kunnen leven, produceren melk voor onder meer yogurt en ijs. Ook worden de buffels voor vlees gehouden.