Predikant gaat levendigheid van wijk West missen
Omzien in dankbaarheid
"Ik ben dankbaar voor alles wat we hier ontvangen hebben. Ik kom zelf van de Veluwe, maar ben gaan houden van de directheid en openheid van de Leerdammers." Onlangs nam dominee Jan Verhoeven (op 24 december wordt hij 58) een beroep aan naar Krimpen aan den IJssel, zondag 18 februari neemt hij afscheid in de Pauluskerk. In een openhartig interview vertelt hij over de achtenhalf jaar die hij doorbracht in West, de wijk die hem zo dierbaar werd.
De woonkamer wordt gedomineerd door het orgel, op de salontafel ligt het Hervormd kerkblad, naast het boek 'Geestelijke strijd in de kracht van Jezus'. Dominee Verhoeven zorgt voor koffie. "Dat lukt nog wel. Koken is lastiger", lacht hij. Als vanzelf komt het gesprek op de wijk. "Ik ga de levendigheid van West missen", bekent hij. "De diversiteit van talen, nationaliteiten en geloven is me dierbaar geworden. Dat geldt ook voor alle contacten. Ik heb met veel plezier mijn partijtje meegeblazen." Dat was ook de 'opdracht' die hij bij zijn aantreden van de kerkenraad kreeg. "Ze zochten een predikant die het contact tussen kerk en wijk tot stand zou brengen." De afgelopen jaren heeft dominee Verhoeven – met kerkenraad en gemeenteleden – geprobeerd die verbinding te maken. "We hebben diverse pogingen gedaan. Sommige gingen goed, andere minder. Er is geen succesformule voor. De kerk is ook niet voller dan acht jaar geleden. Het Evangelie is kwetsbaar. Bij ontmoetingen gaat het vooral om je houding. Wil je echt contact maken? In kerkdiensten bad ik vaak voor de wijk. We hebben geprobeerd evangelisatiewerk voor kinderen te starten. Dat liep moeizaam. Daarna hebben we op zaterdagmorgen de kerkdeuren open gedaan, zodat het winkelend publiek een kopje koffie kon komen drinken. De opkomst viel tegen. Het maaltijdproject loopt juist uitstekend: elke week eten er 70 tot 90 inwoners mee. En elke week zien we nieuwe gezichten. Dit project werkt naar twee kanten: voor de deelnemers wordt de drempel van de kerk wat lager, terwijl vrijwilligers dankbaar zijn dat ze iets voor een ander kunnen betekenen." De predikant benadrukt dat 'Samen Eten' niet bedoeld is om te evangeliseren. "We proberen mensen niet over te halen om 's zondags toch maar naar de kerk te komen. Pas als mensen er naar vragen, vertellen we ze over de bijbel. Het mooie is dat mensen hun levenservaringen delen. Ik eet regelmatig mee, verrassend wat mensen je toevertrouwen." De kerkgang loopt terug in Nederland, ook Leerdam ontkomt niet aan die trend. "Die neergaande lijn houdt voorlopig niet op. Of de kerk desondanks toekomst heeft? Ja natuurlijk. De kerk is geen menselijke vereniging, maar het eigendom van Christus. Hij zal Zijn kerk bewaren. We leven niet bij statistieken, we geloven in God. Als gemeente moeten we wel onze identiteit bewaren. Het moet duidelijk zijn dat we een christelijke gemeente zijn. We doen niet zomaar wat, het draait om God, om het leren kennen van Hem. Dat betekent niet dat je te pas en te onpas over het geloof moet praten, maar als de gelegenheid zich voordoet, mag je die boodschap laten horen. Daarom is de geloofsopbouw binnen de gemeente zo belangrijk." Ook deze tijd biedt kansen om het Evangelie te verkondigen. "De vanzelfsprekendheid van het geloof is verdwenen, maar jongeren zijn wel degelijk geïnteresseerd in de bijbel. Ze zijn nieuwsgierig. Dat is 'spannend', want je moet soms in een paar minuten vertellen wat de kern van het Evangelie is. Zelf leer ik veel van ontmoetingen met mensen die niet kerkelijk zijn opgevoed. Ze stellen andere vragen dan kerkmensen, zien dingen in een bijbeltekst waar ik overheen lees. Wat ik in die paar minuten vertel? Dat ik vertrouw op Jezus Christus. Hij neemt zondaren voor Zijn rekening, je wordt gekend als mens."
De predikant praat met liefde over 'zijn' wijk. "We hebben hier met plezier gewoond en gewerkt. Er zijn veel sociaal-maatschappelijke problemen. In mijn kaartenbak zitten veel alleenstaanden, de eenzaamheid is groot. Het klinkt vreemd, maar dat zorgt ook voor mooie dingen. Mensen werpen geen 'façade' meer op, houden zich niet groot. Zo kom je dichter bij hun hart. Ze stellen het op prijs als je ze bezoekt. Acties en campagnes halen het niet bij persoonlijke ontmoetingen. Kerkelijk of niet, dan word je warm onthaald en vertellen mensen hun levensverhaal. En hoe verdrietig de omstandigheden ook waren: ook rond begrafenissen waren er dierbare momenten. Midden in alle verdriet mocht ik vertellen dat Jezus is opgestaan." Straks vertrekt het predikantsgezin naar Krimpen aan den IJssel. "Aan de rand van de Krimpenerwaard, vlakbij Rotterdam. Ik weet nog niet zoveel van de gemeente af, maar ik heb duidelijk de roepstem van God gehoord." Vlak voor zijn afscheid zijn de gedachten van Verhoeven bij Leerdam. "Ik hoop dat er in West nog meer wordt samengewerkt. Veel groepen leven in vrede naast elkaar. Het gaat goed, maar we moeten elkaar nog beter leren vinden. Bovendien is er veel eenzaamheid. Vaak hoor je mensen klagen: 'er wordt niet naar me omgezien'. Daarom: houd elkaar in de gaten, zoek contact."
Het wordt Kerst. Dominee Verhoeven: "Het is zo'n bekend verhaal, maar tegelijk zo bijzonder. God vernedert zich, daalt af tot de mensen en komt bij ons wonen. Hierin is de liefde Gods dat Hij Zijn eniggeboren Zoon naar de aarde zendt. God geeft Zijn Zoon. Hij is bewogen, ziet naar ons om. Dat geeft basis en houvast voor ons leven. Niet dat gelovigen oplossingen hebben voor alle vragen, maar wel een vaste grond waaruit ze mogen leven. Mensen gaan niet naar de kerk, omdat ze zo goed zijn, maar omdat ze afhankelijk zijn van God. Dat willen we graag delen met anderen."