Vliegtuig van glas-in-lood blikvanger van tweede editie Glasdagen
Ooit gaat Tons glazen kist de lucht in
leerdam • De bouwer van het 7,5 meter lange toestel met een spanwijdte van vijftien meter, de 70-jarige Ton Beumer uit het Overijsselse Lemele, is zelf een verwoed vlieger. In 2015 was een K8 van zijn zweefvliegclub aan het einde van zijn technische levensduur. Beumer redde het oude vliegtuig van een vernederende afgang naar de oudijzerboer door er een glazen kunstwerk van te maken. Tweeduizend liefdevolle uren stak hij in zijn bijzondere project. "De bedoeling was om er een echt kunstwerk van te maken. Vanuit elk vliegtuig kun je naar buiten kijken, maar hier kunnen mensen buiten ook ín het vliegtuig kijken."
Aanraken
Het toestel wordt woensdag in een speciale aanhangwagen vanuit Salland verscheept naar Leerdam. Vier onderdelen – de romp, de twee vleugels, de achtervleugel (stabilo) en het kielvlak – maken dan een reis van een kleine tweehonderd kilometer waarna ze goed afgedekt in hoezen en doeken hopelijk ongehavend in de Glasstad aankomen. Van vrijdag 8 tot en met zondag 10 september is het glas-in-loodobject te bewonderen op het eiland bij de Zuidwal. Maandag wordt het vliegtuig weer gedemonteerd. "Ondanks dat het vliegtuig grotendeels van glas is", vertelt Beumer, "kunnen mensen het aanraken en er zelfs in klimmen. Het leuke is: ze mogen overal aankomen; aan de pedalen, de stuurknuppels, het dashboard, de radio."
Luchtwaardigheid
Over een jaar twee, misschien al eerder, hoopt Beumer met zijn glazen creatie de lucht in te gaan. Nu kan dat nog niet omdat het toestel met bijna 400 kilo circa negentig kilo overgewicht heeft en daardoor niet als luchtwaardig kan worden beschouwd. Om alsnog op te mogen stijgen is er een incidentele ontheffing van het bewijs van luchtwaardigheid nodig van de ministeriële Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Een eenmalige krachttoer waar hij nu al met smart naar uitkijkt, al wordt het een ultrakorte vlucht.
"Technisch is het nu al mogelijk om de lucht in te gaan. Zodra een vliegtuig honderd kilo zwaarder is, heb je alleen maar tien kilometer meer snelheid nodig om het vliegtuig op te laten trekken. Het moeilijkste is om vervolgens de vaart erin te houden zodra je het vliegtuig lostrekt. Dan valt de snelheid terug en is het een kunst om het vliegtuig netjes te laten landen. Het zal een liftoff en touchdown worden: een halve meter van de grond, over een lengte van misschien enkele tientallen meters. Dat is het moment waarop kan worden gezegd: dit vliegtuig heeft gevlogen."
De kist laten vliegen is niet zijn enige doel. "Ik wil dit ook aan studenten en scholieren laten zien. Studenten werktuigbouwkunde kunnen hier mogelijk iets van leren. En leerlingen uit het basis- en middelbare schoolonderwijs kunnen een stukje techniek aanschouwen waaruit blijkt dat het ogenschijnlijk onmogelijke – een vliegtuig van glas – toch mogelijk is gebleken."
Tournee langs vliegvelden
Beumer heeft zelfs plannen voor een mondiale tournee langs luchthavens. "Dat doe ik om niet, luchthavens hoeven alleen de transport- en verzekeringskosten te betalen. In ruil hiervoor hebben ze er een leuke attractie bij."
De tweede editie van Glasdagen Leerdam valt van vrijdag 8 tot en met zondag 10 september samen met Open Monumentendagen. Op en rond de Zuidwal presenteren tientallen glaskunstenaars, glaskunsthandelaren en galeries oud en modern glas. Voor een compleet activiteitenprogramma op de Zuidwal, het eiland van LHV De Snoek, het Hofje van Mevrouw van Aerden en het Leerdamse winkelcentrum zie de website.
q www.glasdagenleerdam.nl
André van der Vlerk