Wijnand en Ria de Wit uit Benschop
Op bezoek bij De Springhoeve
Wijnand en Ria de Wit zijn hun biologische melkveehouderij De Springhoeve in Benschop aan het klaarstomen voor de volgende generatie: hun twee zoons Bart (30) en Evertjan (25) zullen het bedrijf op termijn overnemen. "Het is aan ons om te zorgen dat het bedrijf klaar is voor de volgende generatie."
Wijnand de Wit noemt het het mooiste moment van de dag: zijn bezoek aan het jongvee dat rondscharrelt op een stuk 'natuurland' - zijn vrouw Ria: "Eigenlijk een rare term, alsof weiland geen natuurland is" - wat familie De Wit onderhoudt voor een natuurorganisatie. Wijnand: "Dat is in de middle of nowhere, daar ga ik dan elke dag even op de fiets heen. Het is heerlijk om daar te zijn."
Op het erf van De Springhoeve is de groei van het Benschopse boerenbedrijf door de jaren heen goed te zien. De Hollandse stal waar de koeien van Wijnands vader nog aangebonden stonden, staat er nog. Net als de ligboxenstal die in '83 werd gebouwd. En tot slot de in 2015 gebouwde serrestal die met haar 220 zonnepanelen haar eigen elektriciteit opwekt. Wijnand noemt de nieuwste stal glimlachend "ons wellnesscentrum voor koeien".
Rustiger
Hij geeft een rondleiding in de moderne stal, wijst op de ventilatoren en douches die aangaan als het warm wordt in de stal. En de gordijnen aan de zijgevels die automatisch dicht gaan bij koud weer, wind of regen. Om bij warmere temperaturen weer open te gaan. De bodem van de stal is grotendeels bedekt met houtsnippers die elke dag twee keer omgewoeld worden. Per jaar gaat er duizend ton aan snippers doorheen. Sinds de nieuwe stal werd betrokken, zijn klauwproblemen zo goed als verleden tijd. Een ander groot verschil is het humeur van de koeien. Ze zijn rustiger geworden. Wijnand legt uit: "Ze hebben een halve hectare stalruimte tot hun beschikking. Door de grote ruimte voelen de koeien zich erg op hun gemak." Nu - op een willekeurig donderdagochtend - is de stal zo goed als leeg. Immers: de pakweg honderdtwintig melkkoeien van De Springhoeve lopen buiten in het land, want door haar biologische aanpak heeft het bedrijf een verplichte weidegang. De koeien worden 's ochtends gemolken in de zij-aan-zij melkstal en mogen vervolgens naar buiten, 's avonds komen ze weer terug voor een tweede melkbeurt.
Biologisch
'Door de grote
ruimte in de
nieuwe stal
voelen de
koeien zich erg
op hun gemak.'
De Springhoeve is in 2000 omgeschakeld naar een biologische bedrijfsvoering. In 2002 behoorde het bedrijf bij de eerste 23 boeren die zich aansloten bij de biologische melkcoöperatie EkoHolland (zie ook: www.eko-holland.nl). De coöperatie groeide uit tot de grootste coöperatie van biologische melkveehouders, met inmiddels ruim honderdtachtig boeren. De vraag naar biologische melk is door de jaren heen dan ook toegenomen. En neemt nog steeds toe. Maar Wijnand benadrukt een aantal keer: "We zetten ons niet af tegen de gangbare sector. Daar wil ik heel duidelijk over zijn. Die boeren werken ook ontzettend hard en zijn goed voor hun dieren. We willen niet overkomen alsof we alles beter weten."
Steeds meer melkveehouders overwegen echter de overstap naar biologisch: ruim honderdveertig melkveehouders klopten vorig jaar aan bij Skal Biocontrole, de certificeringsorganisatie voor biologische producten in Nederland. Wellicht gedreven door de hogere melkprijs in de biologische sector. Maar bioboeren moeten dan ook aan veel meer regels voldoen. Wijnand somt een aantal voorwaarden op: minder dierlijke mest uitrijden, geen kunstmest strooien, verplichte weidegang, koeien moeten de ruimte hebben in de stal, preventief gebruik van antibiotica mag niet, de boeren moeten veel grond bezitten en mogen geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken en onkruid moet machinaal of desnoods handmatig verwijderd worden. Ook moet al het aangevoerde voer voor de koeien biologisch zijn - wat duurder is. Wijnand vat samen: "Dit alles brengt met zich mee dat de kostprijs per liter melk dus veel hoger is."
Als beoogde biologische melkveehouder moet je bovendien eerst pakweg anderhalf of twee jaar op deze duurdere biologische manier werken terwijl de melk dan nog voor de gangbare - dus lagere - prijs verkocht moet worden. Na het verkrijgen van de biologische certificering komt Skal minimaal één keer per jaar controleren of het bedrijf zich nog aan de voorwaarden houdt. En de organisatie doet daarnaast ook aan onaangekondigde inspecties.
Bij De Springhoeve staat de volgende generatie De Wit al klaar om het biologische bedrijf over te nemen: twee zoons van Ria en Wijnand, Bart (30) en Evertjan (25) hebben er beiden wel oren naar. Beide zoons zitten inmiddels in een vof met hun ouders. Wijnand: "Het is aan ons om te zorgen dat het bedrijf klaar is voor de volgende generatie."