'Het effect zal lang na-ebben, als een steen die je in het water gooit'
Ontwerper en blazer inspireren elkaar
leerdam • Tientallen kunstenaars en ambachtslieden logeren sinds dit weekend aan de Hoogstraat. In wisselende combinaties werken ze in de kristalfabriek van Royal Leerdam, studio De Oude Horn en de glasblazerij van het Nationaal Glasmuseum. Hélène Besançon, conservator van het glasmuseum, verheugt zich op het resultaat. "Er worden vast en zeker grote dingen gemaakt. Die glasblazers hebben daar lol in. Zeker als ze met z'n allen bij elkaar zijn, willen ze iets moeilijks maken."
De komende weken kunnen bezoekers dat proces nog volgen. Daarna is het eindresultaat te bewonderen in KunstFort Asperen. Een vreemde gewaarwording voor Besançon dat ze een paar weken voor de start van de expositie nog geen idee heeft hoe die eruit gaat zien? Ze lacht: "Ik ben ontzettend benieuwd, maar ik weet zeker dat het goedkomt. De ruimtes in het fort zijn natuurlijk súper. En de kunstenaars, ontwerpers en glasblazers zijn allemaal gerenommeerde mensen."
Behalve de tentoonstelling met de resultaten in het fort besteedt ook het Nationaal Glasmuseum ruim aandacht aan Citie of Glass. Besançon: "Het verschil tussen de stijlen uit de drie glascentra Leerdam, Novy Bor en Venetië, en hoe ze elkaar beïnvloeden, laten we zien met stukken uit onze eigen collectie twintigste-eeuws glas."
Tipje van de sluier: de verschillende soorten glas maken het verschil. Het lang vloeibare Venetiaanse cristallo leent zich bij uitstek voor ongelofelijk bewerkelijke en ingewikkelde decoratietechnieken. Het Boheemse kristal is daarentegen zeer kort vloeibaar en is daarom heel geschikt voor het in de vorm blazen. Met het Leerdamse loodkristal is het mogelijk dikwandige vormen uit één stuk te maken.
Het museum laat ook zien wat er gebeurt als een topontwerper met een topglasblazer gaat werken. "Andries Copier, de beroemdste glasontwerper ooit van Nederland, is op zijn tachtigste nog de hele wereld over gaan reizen naar meesterglasblazers. Copier haalde het beste in hen naar boven. Het effect daarvan is als een steen die je in een vijver gooit. Dat zal deze zomer in Leerdam ook zeker weer gebeuren." Copier ontmoette onder andere Lino Tagliapietra uit Murano. "Doordat Copier iets in hem zag, is hij nu dé meesterglasblazer van de hele wereld. Die ook nog eens naar Leerdam kwam dankzij die contacten met Copier en daar bijvoorbeeld Bernard Heesen heeft beïnvloed."
Diezelfde Heesen is nu één van de centrale figuren tijdens de manifestatie. Ook rond hem is een tentoonstelling te zien in het museum aan de Lingedijk. Met een beurs van het Mondriaan Fonds heeft Heesen onderzoek gedaan naar kleur in glas: poeders, korrels en scherfjes. Maar hij is ook gaan experimenteren met andere materialen om de kleur en textuur van het glas te beïnvloeden, zoals suiker, lijnolie en koffiemelkpoeder.
Besançon is uiteraard druk met de voorbereidingen. "Behalve uit ons depot komen er onder andere werken uit Boymans van Beuningen en van particulieren. Iedereen werkt mee. Het wordt echt een bijzondere zomer, en bezoekers kunnen lekker op de fiets van de ene naar de andere locatie. Wat willen we nog meer?"
Janneke Boogaard