Voortbestaan vereniging in acuut gevaar
VBL wil meedenkende waakhond zijn
regio • De 450 leden tellende vereniging komt bestuursleden tekort. Daarom is er dinsdag 16 mei een algemene ledenvergadering uitgeschreven waarin mogelijk definitief het doek valt voor de VBL. Op het programma staat het symposium 'De Linge, een parel in het landschap: blijven koesteren of loslaten?'. De titel staat symbool voor de worsteling van het bestuur: is de noodzaak tot behoud van het Lingelandschap nog wel actueel en urgent genoeg?
Zo op het eerste oog niet, zegt architect en inwoner van Spijk Alexandra Dietzsch, één van de sprekers tijdens het symposium en VBL-bestuurslid tussen 2004 en 2012. Die urgentie was er wel in 1990, het geboortejaar van de VBL. In Deil planden de beleidsmakers een groot maar uiteindelijk getorpedeerd bedrijventerrein. Daarnaast speelde op dat moment de discussie rond de Betuwelijn. De aanleg hiervan kon niet door de VBL worden tegengehouden.
Toeristische sector
Dietzsch komt niet naar het symposium om zoete broodjes te bakken. Zij vindt dat alles in het werk moet worden gesteld om de VBL op de rails te houden. Zeker, vooral na de economische crisis in 2008 zijn er geen grootschalige ontwikkelingen meer in het gebied geweest. Maar intussen heeft de Linge, en het landschap eromheen, een steeds grotere recreatieve functie gekregen die ook om een waakhond à la VBL vraagt. Zo vestigen zich aan de oever van het pittoreske riviertje steeds meer kleinschalige bedrijven in de toeristische sector zoals kanoverhuurders, aanbieders van streekproducten, bed & breakfast-voorzieningen.
Dietzsch: "Gelukkig zijn de initiatieven kleinschalig met een wandelpad hier, en een kamer waar je kunt overnachten daar. Maar de druk op het landschap is er. Natuur is een economische factor, iedereen wil er een graantje van meepikken. Laat duidelijk zijn dat we niet meer de waakhond willen zijn die we vroeger waren. Het is niet zo dat we elke economische ontwikkeling willen tegenhouden. We willen advies geven, een meedenkende waakhond zijn."
Asfalt en palmbomen
De 'bemoeienis' van de VBL strekt zich verder uit dan de oevers van de Linge. Ook op grotere afstand van de rivier geeft de vereniging advies, draagt alternatieven aan, ontplooit nieuwe initiatieven of tekent bezwaar aan tegen plannen. Zoals bij de herbouwplannen van Kasteel Spijk, de verontdieping van de Koornwaard en de ontwikkeling van het zorglandgoed in Rumpt. Nodig, vindt Dietzsch, omdat het Lingelandschap lijdt aan verrommeling.
"In het buitengebied zie je bewoners steeds meer verlichting aanbrengen, zelfs bomen worden verlicht, erven worden geasfalteerd en van palmbomen langs de dijk hoef je ook niet versteld te staan – dat is niet wat dit landschap tot dit landschap maakt. Niet alleen particulieren maken zich hier schuldig aan hoor. Wegbeheerders proppen het Lingegebied vol met verkeersborden. En waarom zie je de ene keer een beschoeiing van hout, de andere keer van kunststof en dan weer van beton?"
Nieuwe krachten
Het zou doodzonde zijn als de VBL deze maand niet in staat blijkt om nieuwe bestuursleden aan te trekken, vindt Dietzsch. Temeer omdat er tussen Tiel en Gorinchem geen andere organisatie is die het totale stroomgebied van de westelijke Linge omspant. "Wij zijn een vereniging met invloed. Zeker nu gemeenten in dit gebied gaan fuseren en er nieuwe krachten gaan ontstaan, verdient het landschap een stem. Er zijn nu twee scenario's mogelijk. Óf we denken: na ons de zondvloed, we genieten van de Linge nu het nog kan, we consumeren de rivier. Óf we vinden dat iedereen die van dit prachtige landschap profiteert, zich verplicht moet voelen om zijn nek uit te steken. Ik hoop dat dit laatste gebeurt."
Het mini-symposium 'De Linge, een parel in het landschap: blijven koesteren of loslaten?' wordt dinsdag 16 mei vanaf 19:30 uur gehouden in De Os en Het Paard, Deilsedijk 73 in Deil. De koffie staat klaar vanaf 19:00 uur. Behalve Alexandra Dietzsch zijn Griedo Bel (wethouder in Lingewaal), Koos Kruit (oud-VBL-voorzitter) en Dirk van Uitert (onder meer oud-voorzitter van Stichting Landschapsbeheer Gelderland) als spreker uitgenodigd. Iedereen, wel of geen lid van de VBL, is welkom om het symposium bij te wonen. Na het symposium vindt de algemene ledenvergadering plaats waarin een besluit valt over het voortbestaan van de VBL.
André van der Vlerk