Langendijk heeft als tuimeldijk grote cultuurhistorische waarde
Gedoe over aanpak Langendijk Acquoy
acquoy • De gemeente wil een bitumengebonden verharding aanbrengen in combinatie met een afdeklaag van geel split. Omwonenden zijn het daarmee eens. Instanties als de Bond Heemschut – een vereniging ter bescherming van cultuurmonumenten – pleiten echter voor een andere aanpak. Binnenkort hakken B&W van Geldermalsen de knoop door.
De Langendijk zorgt al jaren voor overlast voor de pakweg vijf woningen en bedrijven die langs de ruim 1,5 kilometer lange dijk wonen. "Bij droogte is er veel stof, maar er zitten ook gaten en kuilen in de weg", legt gemeentevoorlichter Co van Leeuwen uit. "Het is heel lang pappen en nathouden geweest, nu zijn we op zoek naar een duurzame aanpak." Vandaar dat het college augustus vorig jaar een vergunning verleende voor het aanbrengen van wegverharding op een deel van de dijk.
Tuimeldijk
De Bond Heemschut verzet zich tegen de plannen. Men wijst daarbij op de cultuurhistorische waarde van de Langendijk. Het gaat om een zogenaamde tuimeldijk die zo ontworpen is dat bij hoge waterstanden overstromingen toegelaten kunnen worden. De dijk stamt uit de Middeeleeuwen en was destijds onderdeel van de polderstructuur rond Acquoy. De zanddijk kon afgegraven worden en als overlaat fungeren als in de winter het water snel afgevoerd moest worden. Later werd dit systeem van waterbeheersing opgenomen in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. "Door de Langendijk voor de helft te verharden, tast je onomkeerbaar het karakter en wezen van de dijk aan", vindt Heemschut die hoopt op een 'cultuurhistorisch verantwoorde oplossing voor de problemen'. De Bond heeft daarvoor alternatieven aangedragen en vraagt het college zijn standpunt te heroverwegen. Inmiddels heeft men B&W gevraagd de onverharde Langendijk als gemeentelijk monument aan te wijzen.
Lingelandschap
Ook de Vereniging tot Behoud van het Lingelandschap – die advies heeft ingewonnen bij Gelders Landschap en Kastelen - verzet zich tegen het aanbrengen van een bitumengebonden verharding. In buurgemeente Lingewaal gaan de alarmbellen eveneens af. PvdA-er Fred Kloppenborg wees tijdens de laatste raadsvergadering op het gevaar dat het bijzondere karakter van de zanddijk verdwijnt. "Laten we zoeken naar een oplossing die recht doet aan het historisch karakter, de landelijke uitstraling en het stofprobleem." Wim Timmermans, fractieleider van de PvdA in Geldermalsen, is het daar mee eens. "Er is nu veel te veel verkeer op de Langedijk. Eigenlijk is die parkeerplaats van Fort Asperen verkeerd gepland. Die trekt veel verkeer de dijk op, dat kan de dijk niet hebben. Om dat op te lossen, wordt de historische waarde van de dijk sterk aangetast. Dat is zonde. Het is een prachtig, origineel onderdeel van de Waterlinie. En het is helemaal gek als je ziet dat een paar honderd meter verderop langs de Meerdijk voor veel geld een oude loopgraaf wordt nagemaakt. Ik vind dat je wat nog origineel is moet koesteren."
Omwonenden zijn het daar niet mee eens. "Je praat wel anders als je hier woont. Dit duurt al jaren, het is een gebed zonder einde. Vroeger was dit een karrespoor en reed er hooguit een fietser of een trekkertje. Tegenwoordig wordt de dijk zwaarder belast door bezoekers van het Fort of landbouwverkeer. Als het regent, vallen de gaten erin. Dan bellen we de gemeente, worden de kuilen dicht geschoven maar binnen twee, drie dagen is het weer mis", aldus een bewoner die liever niet met zijn naam in de krant komt. "Er is gekissebis over de ideale uitvoering en het is nog geen gelopen race", beaamt voorlichter Van Leeuwen. "Er zijn zelfs mensen die willen dat we de dijk asfalteren, maar dat doen we niet. We kiezen voor een goede oplossing waarbij het historische karakter van de dijk behouden blijft."
Aanwonenden en belanghebbenden kunnen nog tot 17 maart reageren, daarna hakt de gemeente de knoop definitief door.
André Bijl