Nieuw werk vooral 'heerlijk doorbladerboek'
'Een feest van herkenning'
werkendam • De inhoud van het nieuwe boek, 'Werkendam en haar inwoners rond 1940', beschrijft de persoonlijke gegevens van de inwoners van Werkendam uit de jaren '40 en toont portretfoto's van meer dan 1250 Werkendammers uit die tijd. Verder wordt het boek aangevuld met veelal unieke foto's van de straten en beroepen.
"Vanwege het 25-jarig bestaan van de vereniging hebben we nu dit boek uitgegeven. Het is eigenlijk een beetje traditie geworden om bij een lustrum een boek uit te geven. Bovendien wilden we al jaren iets met de pasfoto collectie uit 1941", vertelt samensteller van het boek Chris Baggerman. Voorzitter van de Historische Vereniging Kees Vreeken vult aan: "In september hadden we al ons Historisch Festival Werkendam, ter gelegenheid van het jubileum. In november bestonden we officieel 25 jaar. Op deze manier is het boek meteen een mooie afsluiting van ons jubileumjaar."
De Historische Vereniging beschikte al langer over de pasfoto collectie van Werkendammers rond 1940. Opeenvolgende besturen zeiden steeds opnieuw tegen elkaar dat daar eigenlijk een mooi boek van gemaakt zou moeten worden. "Maar dat is enorm veel werk. En we wisten niet zo goed hoe we zo'n boek voor ons moesten zien. De vormgever heeft toen in een vroeg stadium een voorbeeldopzet gemaakt. Daar werden we heel enthousiast van en toen zijn we verder gegaan." Vanaf het eerste idee is er twee jaar gewerkt om het boek in deze vorm tot stand te laten komen. Grappig is dat het werk dat zaterdag werd gepresenteerd eigenlijk een eerste idee was, maar dat er voordat het uitkwam eerst twee andere boeken verschenen: het 'Straatnamenboek' en 'Effe naor straot'. "Zo is het uiteindelijk een mooi vervolg op de drieslag: straten, winkels, inwoners en dus refererend naar de eerder verschenen boeken." Weinig verrassend is dat in het boek de typisch Werkendamse namen als Visser, Ippel, Versluis en Van der Stelt naar voren komen.
"Het is een feest van herkenning, zowel de pasfoto's, als de vele persoonlijke gegevens. Verder is het ook leuk dat de opzet gekozen is om per straat de gegevens te sorteren. Zo komen de buren van destijds ook weer naast elkaar te staan." Chris wijst erop dat de tijd terug naar 1941 in feite maar een of twee generaties terug is. "Van mensen die nu rond de 50 zijn komen de ouders en grootouders terug in het boek. En een overzicht van de beroepen uit die tijd geven wel leuke gegevens: veel vissers, bakkers, dienstbodes, landbouwers, slagers en schippers." Kees vindt 'Werkendam en haar inwoners rond 1940' daarom vooral een heerlijk doorbladerboek. "Je gaat het waarschijnlijk niet van kaft tot kaft lezen, maar voor mensen met veel Werkendamse familierelaties zie je in het hele boek bekenden."
Hoewel dus veel bekende namen en gegevens, hebben bepaalde gegevens de voorzitter toch ook verrast. "Je ziet heel duidelijk hoe groot de gezinnen toen waren. Veel dezelfde namen. Veel kindersterfte. Dat weet je, maar zo'n boek brengt dat heel dichtbij. Je ziet dan dat het kind erna weer dezelfde naam krijgt. Soms wel vier keer. En je ziet dat Werkendam geen bijzonder gesloten gemeenschap was. Veel grensverkeer met andere plaatsen, door huwelijk en verhuizing. Ik ben me ook gaan realiseren hoe uniek deze collectie is en hoe uniek het boek daarmee is. De foto's van een heel dorp, zo uitgebreid gedocumenteerd, dat zie je in geen ander boek terug, denk ik." Nu het boek is afgerond, wordt er alweer voorzichtig over een volgend exemplaar nagedacht, vertelt Chris. "Een pril idee is om een dergelijk boek ook te gaan uitgeven van De Werken en Sleeuwijk." Dat gaat wel wat meer tijd kosten, dan het huidige boek, denkt Kees. "Het betekent dat we op zoek moeten naar foto's. Want van de inwoners van De Werken en Sleeuwijk hebben we, helaas, niet zo'n mooie fotocollectie."
'Werkendam en haar inwoners rond 1940' is te koop bij De Angelot en het Andries Visserhuis in Werkendam. Bestellen kan ook via de website van de Historische Vereniging.
q www.historiewerkendam.nl