Collectie van Rossumse 'IJsvogelman' bevat duizenden foto's
'Wachten tot ze naar je toe komen'
rossum • In het dagelijks leven managed hij de service-afdeling van een groot internationaal bedrijf in Amsterdam, maar in het weekend is hij de Rossumse 'IJsvogelman'. Die fascinatie is tien jaar geleden ontstaan langs de Loire in Frankrijk. "Mijn dochter wees mij op een prachtig kobaltblauw vogeltje dat ik meteen op de foto heb gezet. Thuis kwam ik erachter dat het een ijsvogel was. Maar die eerste keer, dat vergeet je nooit meer." Inmiddels heeft Joost een paar duizend foto's van ijsvogels. De mooiste heeft hij op zijn smartphone gezet om te laten zien aan collega-vogelaars die hij bijvoorbeeld ontmoet op cursussen.
Blauw
Wat fascineert hem dat hij zo geboeid blijft? Joost: "Allereerst door de kleur blauw. Dat vind ik zo fantastisch mooi. Daar kan ik niet genoeg van krijgen. Daarnaast de levensstijl van de ijsvogel en zijn territoriumgedrag. Als er ergens een ijsvogel zit dan is dat gebied van hem of van haar. Als er een ander zijn territorium binnendringt, wordt die eruit gejaagd. Met een ongekende snelheid. Dan weet je niet wat je ziet. Pas rond maart of april, als de paartijd begint, wordt een mogelijke partner verdragen. Eerder beslist niet." Als je vogels wilt gaan fotograferen, begin dan eerst met tijd te investeren. En een verrekijker te kopen, adviseert Joost.
"Kijken, daar gaat het om. Je moet leren kijken. Waar zit die vogel en wat doet 'ie? Neem de rust om erachter te komen wat de gewoontes zijn van de dieren die je wilt fotograferen. Eerst kijken en dan pas foto's maken. Als je dat doet dan kun je voorzichtig dichterbij komen. In het begin heb je aan een eenvoudige camera genoeg. Van lieverlee kun je dat uitbreiden. Je gaat ook niet naar een vogel toe, want dan vliegt 'ie weg. Je moet wachten tot ze naar je toe komen. Daarvoor moet je wel een beschut plekje zoeken en jezelf verdekt opstellen. Stilzitten. Ook dat moet je leren. Je kunt als je wilt op internet voor een paar tientjes camouflagekleding kopen, dan ben je helemaal onzichtbaar. Je moet wel geduld hebben. Want je wordt in de gaten gehouden. Het duurt minstens een half uur, voordat een vogel die je hebt opgeschrikt de kust weer veilig vindt. Een ijsvogel kan je gerust twee uur laten wachten."
Levende lijve
De meeste mensen hebben nog nooit een IJsvogel in levende lijve gezien, weet de IJsvogelman. "Laat staan dat ze er een hebben gefotografeerd. Want ze zijn heel snel. In principe zijn ze overal te vinden bij ondiep helder water. Dat kan aan de oever van de Maas zijn bij Heerewaarden, maar ook langs de Nevengeul in Hurwenen, de Hurnse Kil, de Blommenwaard en zelfs bij het water middenin Rossum. Het is heel simpel: IJsvogels moeten visjes vangen. En daar heb je helder water voor nodig. Ze moeten ze kunnen zien. En niet te diep, want anders heb je kans dat zo'n beestje verdrinkt."
Joost laat een van zijn foto's zien. "Kijk hier, een ijsvogel die een stekelbaarsje heeft gevangen. Die slaat hij eerst dood tegen een boomstam, zodat die stekels gaan liggen. Daarna slikt hij ze zonder gevaar om te stikken door." Gaandeweg heeft Joost Teulings veel kennis van vogels en van fotografie opgedaan. "Er worden overal cursussen gegeven en ik heb altijd veel aan de app 'Vogels in Europa' gehad. En nog steeds. Ik maak eerst een foto en daarna ga ik opzoeken wat ik heb gefotografeerd. Dat zijn niet alleen ijsvogels, trouwens. Ik kom ook veel buizerds tegen en uilen. Soms een wielewaal. Als je er op uittrekt, zie je steeds meer. De Bommelerwaard heeft veel moois te bieden." Ondanks al die duizenden foto's blijft Joost toch vooral een bescheiden fotograaf: "Mijn dochter probeert mij er steeds van te overtuigen dat ik die foto's op internet moet zetten, maar daar voel ik niks voor. Als ik op cursus ga en medevogelaars tegenkom, dan wil ik die foto's graag laten zien, natuurlijk. Het geeft een kick om een goede foto te maken; voor mij is dat genoeg."
Vincent Wibier