• Wim Timmer (links) en Leo Groenenboom houden niet van dogma's.
• Wim Timmer (links) en Leo Groenenboom houden niet van dogma's. Foto: Anne Marie Hoekstra

Losse toren symboliseert 'verticale lijn naar God'

Opvallend bouwwerk viert verjaardag

alblasserdam • Het gebouw aan de Blokweerweg is als de vrijzinnigen zelf: een beetje anders. De toren staat niet op de kerk, maar ernaast, enkele meters ervandaan. De gemeenteleden knokten ervoor.

De leden Wim Timmer en Leo Groenenboom vinden in de Elthetokerk een prettige plek om samen met anderen na te denken over hun geloof. Wim al van jongs af aan, Leo sinds zijn verhuizing van Papendrecht naar het Damdorp, in 2008.

Zonder hypotheek

In de huiskamer van de familie Groenenboom, waar een konijn rondhuppelt en Leo een glaasje 'GenX-water' inschenkt, vertellen de mannen over de historie van hun kerkgebouw. Wim kan zich de jaren waarin, onder de inspirerende leiding van dominee Lodewijk Ort, werd gewerkt aan de realisatie van een nieuwe kerk nog goed herinneren. "Op symbolische wijze verkochten we stenen en zakken cement", vertelt hij. "Daarvoor gingen we met zegeltjes langs de deuren. In ruil voor een gift, kregen mensen een zegeltje. Met allerlei acties hebben we als gemeenteleden 514.000 euro bij elkaar gesprokkeld. Ook bedrijven droegen bij. Ondernemer Caljé heeft via de ondernemersclub veel geld bijeen gebracht. " Leo: "We konden bouwen zonder hypotheek."

De Dordtse architect Oskam maakte een ontwerp voor de kerk. Wim: "De verticale lijn naar God en de horizontale lijn van de gemeenschap zijn de achtergronden van het ontwerp." Aannemer W. Stam uit Alblasserdam zorgde voor de realisatie. Het orgel is 'tweedehands'. "Dat komt uit een katholieke kerk in Den Haag", vertelt Wim. "Die kerk ging sluiten. Het is een prachtig pijporgel." Leo: "Het is door vrijwilligers verplaatst en opnieuw in elkaar gezet."

Tijdens de bouw realiseerden de vrijzinnigen zich dat hun kerk in 'vreemde' handen zou kunnen vallen, mocht de gemeente ooit ophouden te bestaan. Ze richtten daarom een stichting op die eigenaar werd. Wim: "Mocht de gemeente worden opgeheven, dan wordt het gebouw geen eigendom van de hervormde kerk."

Het slaan van de eerste paal, op 17 september 1966, was een feestje waar Wim per se bij wilde zijn, na alle moeite die hij had gedaan om geld bijeen te brengen. Als dienstplichtig militair moest hij soebatten om vrij te krijgen, maar het lukte. Een jaar later, op 15 september 1967, vierde de gemeente een feestelijke opening. Nog steeds zijn de leden trots op hun gebouw. Het onderhoud, ook van de tuin, doen ze bijna geheel zelf.

Voor Wim is de gemeente als familie waar hij al sinds 1963 bij hoort. "In dat jaar ben ik hier komen wonen en met mijn moeder gelijk bij de kerk terechtgekomen. Ik ben er gedoopt, heb er belijdenis gedaan, was lid van de jeugdvereniging, ben er getrouwd, kerkenraadslid geweest en ook mijn kinderen en een deel van de kleinkinderen zijn er gedoopt." Hij kan zich dus ook het vorige kerkgebouw aan de Oost-Kinderdijk herinneren. "Dat is afgebroken."

Waarin verschillen de vrijzinnigen van de andere hervormden? "We denken minder dogmatisch. Als er vanaf de kansel eens een andere uitleg wordt gegeven, staat niet iedereen gelijk op de achterste benen. Het is niet zo licht als het bij anderen wel eens over kan komen. Dat blijkt uit de manier waarop we constant met elkaar in gesprek zijn. We respecteren afwijkende meningen, zonder gelijk iemand te verketteren. En er is een sterke onderlinge verbondenheid."

Feest

Op zaterdag 16 september houdt de kerk een feest met gemeenteleden. Op zondag is er een bijzondere dienst waarvoor onder andere oud-gemeenteleden en vroegere dominees zijn uitgenodigd. Na afloop is er koffie en lekkers.