Aantal hulpvragen buurtbemiddeling toegenomen
'Mensen moeten naar elkaar luisteren'
papendrecht • "Ik heb nog niet meegemaakt dat mensen elkaar in de haren vliegen", vertelt Ellis. Ze doet het bemiddelingswerk nu drie jaar. "Als je een aanzet kunt even voor verbetering van het contact, geeft dat veel voldoening."
Bij 29 Papendrechters en hun buren stond Ellis op de stoep. Aanvankelijk met de zenuwen in haar lijf. "Maar ik heb nog niet meegemaakt dat mensen boos deden tegen mij. En ook niet dat ze elkaar in de haren vlogen." Zelf blijft ze altijd heel rustig. "Meestal werkt het niet om harder te gaan roepen als mensen tegen elkaar gaan schreeuwen."
Neutraal
Mensen zijn altijd blij met de hulp en aandacht van Ellis. "Ik leg eerst uit dat ik neutraal ben, dat wat ze me vertellen vertrouwelijk wordt behandeld. En ik zeg: ik heb het verhaal van uw buren gehoord en wil ook graag uw verhaal horen. Ook vertel ik dat ik wil helpen om het probleem op te lossen."
Ze merkt dat mensen vaak niet naar elkaar luisteren. "Er wordt geschreeuwd, terwijl de ander praat denken ze na over wat ze zelf gaan zeggen in plaats van te luisteren. Als iemand zijn verhaal gedaan heeft, vat ik dat samen. Ik geef de kern weer en haal de emotie eruit. Bij de andere buur doe ik dat ook. Dan krijgt zo'n conflict wat minder lading."
Vaak helpt het al enorm als mensen een keer hun verhaal kwijt kunnen. "Ze halen er regelmatig dingen bij die er niet toe doen. Dan moet je doorvragen. Soms duurt het even voordat je erachter komt wat mensen dwarszit. Dan hoor je: 'Die meneer groet nooit.' Of: 'Toen ze hier kwamen wonen hebben ze zich niet voorgesteld aan ons.' Gebrek aan communicatie is de voornaamste oorzaak van conflicten."
Als de ruzie al te hoog is opgelopen, er teveel emoties en agressie zijn, kan het lastig worden alsnog te gaan praten.
"Maar er is veel mogelijk zodra de gemoederen een beetje bedaard zijn. Als twee buren van elkaar horen wat voor problemen ze hebben met een situatie, is het makkelijker goede afspraken te maken. Het kan zijn dat iemand uitlegt dat hij in de nachtdienst zit, dat harde muziek daarom op bepaalde tijdstippen vervelend is."
Het komt voor dat Ellis al snel weer naar huis kan. "Soms zegt een buurman meteen: ik had niet aan je boom moeten knippen, dat had ik van tevoren moeten bespreken. Dan is de angel uit het conflict." In complexere gevallen helpt Ellis de mensen om hun afspraken goed vast te leggen op papier. "Dan sluiten we een overeenkomst."
Bij haar bezoeken als vrijwilliger komt Ellis met veel ellende in aanraking. "Er zit vaak veel meer achter een conflict dan alleen een ruzie over bijvoorbeeld een overhangende tak. Ik kwam eens in een volledig vervuild huis. Iedereen is vrij te leven zoals hij wil en wij zijn geen controlerende instantie, maar als buren er last van krijgen en als het slecht met iemand gaat, moet je er wel wat mee. En je hoeft niet elke week bij buren op de koffie, maar het is wel fijn als je een harmonieuze leefomgeving hebt. Ik merk hoe belangrijk dat is voor mensen."
Korter lontje
Buurtbemiddeling Papendrecht bestaat negen jaar. Hanneke van den Berg is coördinator. "Er is veel veranderd sinds de start", vertelt ze. "Vroeger stond geluidsoverlast op 1. Nu is dat pesten en bedreigen. Mensen hebben een korter lontje, onze maatschappij wordt intoleranter. Daarnaast zijn er veel bezuinigingen in de zorg. Psychiatrische patiënten die vroeger in een instelling woonden, leven nu in de wijk. Dan zijn er de vluchtelingen. Je hebt te maken met taalbarrières en cultuurverschillen. We werken nu ook met tolken."
Hanneke hoopt op een nauwere samenwerking met Vluchtelingenwerk. "Ik heb tegen Vluchtelingenwerk gezegd: laat ons preventief langs nieuwe buren gaan, zodat we niet later steeds moeten bemiddelen. Zaken met nieuwkomers zijn heel intensief, vaak hebben ze al te lang geduurd. En ik zou nieuwe bemiddelaars willen hebben voor het coachen van nieuwkomers."