Vinden kandidaten voor verkiezingen steeds lastiger
Democratie in regio functioneert goed
regio • De regio steekt daarmee gunstig af bij veel gemeenten elders in het land.
De lokale politiek heeft het in een flink deel van Nederland moeilijk. Volgens een analyse presteert de helft van de gemeenteraden ondermaats. Ook is het voor partijen steeds moeilijker om de kandidatenlijst rond te krijgen.
In Hardinxveld-Giessendam kunnen twee partijen niet deelnemen aan de verkiezingen in maart 2018, bij gebrek aan kandidaten. Een rondje bellen en mailen met fractievoorzitters leert dat het dorp een uitzondering is. Bovendien: de gemeenten Molenwaard en Giessenlanden hebben pas in november verkiezingen, vanwege de fusie in 2019. Hetzelfde geldt voor Leerdam, Vianen en Zederik.
Uit reacties van raadsleden in Papendrecht en Alblasserdam blijkt dat het lukt kandidaten te vinden. Al had Groen Links Drechtsteden graag willen uitbreiden, wat bij gebrek aan kandidaten niet doorging. Het Papendrechtse GroenLinks-raadslid René van Engelen: "GroenLinks Drechtsteden heeft geprobeerd om naast Zwijndrecht, Dordrecht en Papendrecht in twee extra Drechtstedengemeenten met een lijst te komen, dat is niet gelukt."
Kleine vijver
Mark den Boer is voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden Raadslid.nu en CDA-raadslid in Molenwaard. Hij vertelt: "We zien dat het voor partijen moeilijker wordt mensen te vinden voor de kandidatenlijst. Ik heb niet de indruk dat dit op veel plaatsen leidt tot afzien van deelname aan verkiezingen. Hardinxveld-Giessendam is een wat kleinere gemeente, dus hebben partijen een kleinere vijver om in te vissen." Raadslid.nu schreef de Minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren deze maand een brief waarin ze de alarmklok luiden. 'De werkdruk voor raadsleden is nu al hoog', schrijft Raadslid.nu. '86 Procent van de raadsleden ervaart een hoge tot zeer hoge werkdruk.'
De vereniging wijst erop dat een betere toerusting, ondersteuning en vergoeding geïnteresseerden wellicht over de streep kan trekken zich alsnog te kandideren. Samen met de Vereniging van Griffiers en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten vraagt Raadslid.nu de minister om de raadsvergoeding in kleine gemeenten nog vóór de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 te regelen.
Partijen moeten hun kandidatenlijst uiterlijk maandag 5 februari 2018 inleveren. Op grond van de signalen die hem bereiken, verwacht Den Boer dat het vrijwel alle lokale partijen op tijd zal lukken hun lijsten rond te hebben.
Hoe zit het met de sfeer in de raden? Herkennen politici uit de regio het beeld dat hoogleraar Arno Korsten van de Universiteit Maastricht dinsdag 28 november in dagblad Trouw schetste? Volgens Korsten functioneert de helft van de 388 raden onvoldoende. In die raden is bijvoorbeeld sprake van een grimmige sfeer tijdens vergaderingen.
Ineke van der Have (VVD ) vindt de sfeer in de raad Molenwaard goed. Wel vindt ze dat raadsleden veel te vaak moties indienen. "Toezeggingen van het college moeten nog een keer met een motie worden benadrukt. Er is dus geen vertrouwen in het college. Wat ook vreemd is dat het college blij is met deze moties. Een coalitie met zeventien raadszetels en toch geen vertrouwen in de uitvoering door het college."
GL-raadslid Van Engelen: "De relatie met de oppositie is in Papendrecht wel eens heel lastig. We hebben hier twee lokale partijen. Vooral met Ruud Lammers van Onafhankelijk Papendrecht is het echt heel lastig. Het is vervelend als er onwaarheden worden gedebiteerd. En hij uit zich regelmatig op een kwetsende manier, zegt lelijke dingen tegen de burgemeester, gebruikt grove taal. Wij negeren dat zoveel mogelijk. Maar verder ervaar ik de Papendrechtse raad als heel fijn en constructief. We hebben een prettige raad als ik hem vergelijk met die van Dordrecht. Daar staan de verhoudingen op scherp."
Ruud Lammers herkent zich niet in de kritiek van Van Engelen. "Ik vind het jammer dat hij 'op de man' speelt. Dat gebeurt wel vaker in de lokale politiek als mensen geen argumenten hebben. Zo ook hier, de heer van Engelen beweert iets, maar hij staaft dat niet met voorbeelden. De heer van Engelen maakt zich dus schuldig aan stemmingmakerij." Lammers vindt dat het er in de raad soms fel aan toe kan gaan. "Maar het is nooit op de man en altijd op de inhoud. Tot opmerkingen die de heer van Engelen doet, zal ik mij nooit verlagen."
Den Boer denkt dat het meevalt met de sfeer in raden. "Ongetwijfeld is er een aantal raden waar de sfeer onderling wat minder is, waar vaak geruzie is. Dat zijn incidenten. Over het algemeen zie ik veel goede raadsleden en raden, die hun uiterste best doen om het raadswerk goed in te vullen. Wel wordt er door de decentralisatie meer van raadsleden gevraagd dan pakweg tien jaar geleden." Een langere versie van dit artikel op: www.hetkontakt.nl.