Lekkerlander Jan de Zwart laat zich raken door vluchtelingenleed
'Op Lesbos is een drama aan de gang'
nieuw-lekkerland • Jan de Zwart uit Nieuw-Lekkerland voelt boosheid. 'Waarom sluit iedereen zijn ogen?' vraagt hij zich af. Eind oktober was hij in kamp Moria op Lesbos en zag met eigen ogen hoe de ellende toeneemt.
Hij zit aan de eettafel achter zijn laptop, nog vermoeid van doorwaakte nachten en de terugreis een dag eerder. "Ik ben nu voor de vierde keer geweest", vertelt hij. "Het blijft indruk maken, want het verslechtert nog steeds. Het kamp wordt steeds voller; het is niet menswaardig dat er 6.000 mensen op een kluitje zitten waar voorzieningen zijn voor 1.400 mensen. Vluchtelingen doen hun behoefte naast de tent omdat het sanitair niet in orde is. Er zitten circa dertig nationaliteiten. Er hoeft maar iets te gebeuren of ze gaan met elkaar op de vuist. Het zijn mensen op de vlucht voor oorlog. Natuurlijk zijn er ook bij die alleen op zoek zijn naar werk en een beter leven. Maar Afghaanse of Irakese gezinnen die lopend uit hun land vluchten met al hun kinderen... daar kies je niet voor omdat je een andere baan wilt."
Hij laat foto's zien van grote kisten waar mensen in slapen, bij gebrek aan tenten. "Het is geen nieuws meer, dat is frustrerend. Vrijwilligers zijn slecht te krijgen en Europees geld ook."
Machteloosheid
Jan is een van de initiatiefnemers van Christian Refugee Relief (CRR). Deze Lekkerlandse organisatie ontstond in het najaar van 2015, toen de vluchtelingenstroom nog wél nieuws was. "Wij hebben ook geen oplossing, zien alleen dat daar mensen in nood zijn. Je kunt dankbaar werk doen: het zijn druppels, geen verkoelende emmers. Maar als iedereen denkt: het zijn maar druppels dus we doen niets, gebeurt er niks."
Op de middag van het interview is hij nog steeds onder de indruk van wat hij op het Griekse eiland zag. "Je komt anders terug, vol pijn door het leed van je mede-aardbewoners."
CRR werkt op Lesbos samen met andere NGO's. "De christelijke organisatie Euro Relief coördineert alle vrijwilligers in kamp Moria. CRR wordt partner van Euro Relief. Met CRR zijn we in oktober 2015 voor het eerst gaan reizen." Jan was erbij, nadat hij onder de indruk was geraakt door de verhalen van mensen die er net vandaan kwamen. Wat zij vertelden was 'zwaar indrukwekkend'. "Verhalen over verscheurde families, verdronken mensen, geen middelen, geen kleding, niks. Dan denk je: ongelofelijk dat dit in het rijke Europa gebeurt."
CRR is momenteel op zoek naar extra mensen voor de organisatie van de reizen. "We zijn nu ANBI-gecertificeerd, werken alleen met vrijwilligers en 95 procent van de inkomsten gaat naar het goede doel. Mensen die meegaan om te helpen, betalen zelf hun reis- en verblijfkosten. We beraden ons nu op een nieuwe missie naar Lesbos, uiterlijk in het voorjaar van 2018. Eerder regelen we mogelijk een hulptransport."
Mooie gesprekken
Mensen die mee willen moeten minimaal achttien jaar zijn. "Een maximumleeftijd is er niet. Zolang je gezond bent, kun je mee. Het is fantastisch om te zien dat je met mensen uit Canada, Zuid-Afrika, Amerika, Duitsland en Zwitserland aan het helpen bent. Allemaal christenen, in een kamp met voor 90 procent moslims. Je mag er niet evangeliseren, maar als ze er zelf over beginnen, mag het wel. Je hebt er mooie gesprekken. En ze weten: als je met een oranje hesje van Euro Relief loopt, ben je er om te helpen. Het werk is wel zwaar, ook door slaaptekort, want je draait regelmatig nachtdiensten. Toch willen alle deelnemers terug, omdat het werk niet af is. Je bouwt een band op met vluchtelingen en hulpverleners en laat die mensen in een bende achter."
Om geld bijeen te brengen voor hulpverlening en -goederen, houdt CRR op vrijdag 1 december een actiedag op het Kleyburgplein in Nieuw-Lekkerland, vanaf 15.00 uur. "Lokale winkeliers doen mee. Er komen onder andere een oliebollenkraam, hamburgers, een spellenplein voor kinderen, escaperoom, rad van avontuur en een kraam van de stichting. 's Nachts kunnen jongeren overnachten in 'tentenkamp Kleyburg' om een nacht als een vluchteling mee te maken en zich laten sponsoren voor CRR."
q www.christianrefugeerelief.com.