• Vlnr: Kees Stam, Saska en Wim Hasman.
• Vlnr: Kees Stam, Saska en Wim Hasman. Foto: Anne Marie Hoekstra

Neergestortte B17: 'Was chaos in toestel'

nieuw-lekkerland/lekkerkerk • Enkele Nieuw-Lekkerlanders willen een monument voor Amerikaanse soldaten die in WO II met een B17 in de Lek stortten.

Het was 1 december 1943, omstreeks 13.00 uur. Mensen in Nieuw-Lekkerland en Lekkerkerk hoorden een vreemd geluid. Even later stortte een B17 met daarin tien bemanningsleden in de Lek. De mannen waren die ochtend met hun Amerikaanse toestel uit het Engelse Ridgewell vertrokken. Ze kwamen terug van een missie naar Leverkusen. Drie van de tien bemanningsleden overleefden de vlucht niet. Eén van hen, de staartschutter, was al gesneuveld tijdens het luchtgevecht met een Duits jachtvliegtuig. Toen het vliegtuig tien jaar later werd geborgen, werd zijn lichaam gevonden. Een piloot verdronk bij het verlaten van het toestel. Zijn stoffelijk overschot werd een half jaar later gevonden.

Een groepje Nieuw-Lekkerlanders wil dat er voor de dappere militairen een monument op de dijk komt, ter hoogte van de plek waar hun vliegtuig neerstortte. Wim en Saskia Hasman en Kees Stam vertellen erover. Wim: "Het was een chaos in dat toestel, overal zat bloed. De vliegeniers hadden boven Duitsland gezien hoe hun maten werden doorzeefd met kogels, een soldaat moest toezien hoe zijn maat in zijn schoot stierf. Na de crash stonden er honderden mensen op de dijk aan het Boveneind. Omstanders hebben geprobeerd om de bemanning met bootjes uit het vliegtuig te halen. Onder hen was Dirk Verheij, zijn bootje lag vlakbij." Kees: "Van Jan Verheij, die destijds veertien jaar was, weet ik dat ook Theodora Kuipers erbij was. Zij was toen een jonge vrouw en was de enige aanwezige die Engels sprak." Wim: "Ook in Lekkerkerk hebben veel mensen het gezien. En ook van die kant zijn mensen in bootjes gestapt en erheen gevaren. Later hebben de Duitsers de bemanning opgepakt." Het echtpaar Hasman en Kees Stam zijn bezig met het oprichten van een stichting, met kosteloze hulp van notaris Van der Heiden uit Streefkerk. Wim: "Om een monument voor elkaar te krijgen heb je een stichting nodig." Saskia: "We hebben al een toezegging voor een donatie uit Amerika." Kees: "We willen de waarde van vrijheid en vrede doorgeven aan een nieuwe generatie." De drie Lekkerlanders beschikken over dagboekfragmenten van overlevenden uit het vliegtuig. Kees las daarin iets wat hem trof. "Militair O.D. Tully schrijft als krijgsgevangene tijdens kerst 1943: 'Ik heb nog nooit zo'n kerstdag meegemaakt, omdat ik nu pas besef wat vrede en vrijheid betekenen, wat de betekenis is van de vrede van het kerstfeest."

Locatie monument

Het monument kan als gevolg van de dijkverzwaring niet komen op de dichtstbijzijnde locatie van de crash. Wim: "De beste plek zou zijn bij café Het Zwaantje. Waarschijnlijk komt het monument iets verder naar het oosten. De onthulling wordt verwacht in mei/juni 2018." Medio maart komt er een website in de lucht: www.mission-belle.nl. Lekkerkerker John Heuvelman zoekt nog verhalen van het neerstorten of de berging van het toestel. Dat laatste gebeurde op een zandplaat bij de firma Lekstroom in Lekkerkerk. Wie meer weet, kan bellen met: 0180-664812 of e-mail: hazy@xs4all.nl.