• Wijkagent Willem Buis praat de leerlingen bij over respect.
• Wijkagent Willem Buis praat de leerlingen bij over respect. Foto: Adri Verhoeven

'Het is geen vrijblijvend project'

Respectlessen voor brugklassers

schoonhoven • De regie was in handen van Riek den Boer, docent biologie en verzorging. Zij betrok ook ouders bij het project. Via schriftelijke vragen werden zij verzocht om in te gaan op het hedendaags gedrag van de jeugd, hun omgang met gezag en de verschillen tussen toen en nu.

"Daarmee maak je het plaatje compleet. Dat kan in de huiskamer leiden tot een spontaan gesprek of een stevige discussie tussen vader, moeder en kind."

Over respect en omgangsvormen raak je immers nooit uitgepraat. "Bij talloze onderwerpen bepaalt je houding hoe je omgaat met de ander, de natuur, het milieu, de dierenwereld en de wet", zegt Riek den Boer.

Ze wil de jongste leerlingen van 'De Willem' vooral bewust maken van hun gedrag jegens hun naasten. "Het is geen vrijblijvend project. Het is feitelijk een lessenpakket met diverse opdrachten, die worden opgenomen in een werkstuk. Daar krijgen ze een beoordeling voor. Wij vinden het belangrijk dat de jeugd regels naleeft en waardering toont voor mensen die dat verdienen."

Daarom bestond een opdracht uit het helpen of belonen van een 'speciaal persoon' uit hun directe omgeving. Leerlingen konden hun respect aangeven in een gedicht, een cadeautje, een briefje of een attentie. "Zij bleken bijvoorbeeld respect te hebben voor de buurvrouw die al heel lang voor een zieke buurman zorgt, een jongee zusje dat diabetes heeft en daar goed mee omgaat, de pleegmoeder die altijd tijd heeft voor de kinderen in het gezin dan wel de moeder die door in haar eentje hard te werken toch kans ziet om prima voor het gezin te zorgen. Verder prezen leerlingen ook diverse vrijwilligers in de voetbal-, turn- en volleybalwereld. Met zo'n opdracht zorg je dus voor verdieping van het onderwerp."

Daarbij hoorde ook een bezoek van een agent van vlees en bloed. Wijkagent Willem Buis, verantwoordelijk voor de veiligheid in de Schoonhovense buurten, kreeg een spervuur van vragen over respect voor het uniform en zijn optreden tegen mishandelingen, uitgaansgeweld en inbraken.

Rechte pad

De 52-jarige Schoonhovenaar met Friese wortels kon putten uit een gevarieerde loopbaan als politieman, rechercheur en wijkagent. Met praktijkvoorbeelden gaf hij aan dat aan veel kwesties twee kanten zitten. "Ik betrapte eens een jongeman, die een reeks inbraken in schuurtjes had gepleegd. Om hem aan het praten te krijgen, ging ik niet meteen de confrontatie aan, maar liet hem rustig op verhaal komen. Die respectvolle benadering schiep blijkbaar zoveel vertrouwen, dat hij z'n hele levensverhaal vertelde. Niet alleen was er sprake van een ellendige jeugd, maar hij benadrukte ook dat hij nooit een woning binnen ging om de bewoners geen traumatische ervaring te bezorgen. Uiterwaard was het inbreken in schuurtjes strafbaar en werd hij veroordeeld. Maar het feit dat hij toch enigszins rekening hield met de bewoners was bemoedigend. Hij is later ook op het rechte pad terecht gekomen."

Oordeel dus niet te snel, luidde de boodschap van de wijkagent. Een rustige aanpak werkt vaak beter dan het hanteren van de botte bijl. Voorzichtigheid was volgens Buis ook geboden bij een 'heterdaadje'.

"Je hoeft niet altijd de held uit te hangen. Je weet nooit wie je aantreft bij een kraak of een auto-inbraak. Je kan beter meteen de politie bellen, het kenteken van de auto noteren of het signalement van de man in je opnemen. Ooit ging een collega van mij, op weg naar het bureau, in burger op een automobilist af, die slingerend over de weg reed. Zij werd ter plekke dood geschoten. Dat was een klap voor het hele politiekorps."

Pieter van der Laan