'Analfabeten schamen zich ervoor dat ze iets niet kunnen'
Certificaat voor tien taal-vrijwilligers
zaltbommel • Met de komst van grote groepen vluchtelingen uit allerlei verschillende taalgebieden en culturen, zijn taalcursussen tegenwoordig geen overbodige luxe. Ook in de Bommelerwaard worden dit soort trainingen gegeven en dat leidde donderdag tot de feestelijke uitreiking van de certificaten aan een tiental taal-vrijwilligers.
De taaltraining werd in samenwerking met het Bondgenootschap Geletterdheid Rivierenland en Stichting Kompas Bommelerwaard georganiseerd en wordt gehouden voor vrijwilligers die soms al jarenlang taalles geven. Op deze manier leren zij extra vaardigheden om les te geven aan zowel migranten-vluchtelingengroepen als aan autochtone inwoners die problemen hebben met lezen en schrijven.
Tijdens de uitreiking legde Jessica Aarnink namens de gemeente Zaltbommel uit hoe groot het belang is van het bestrijden van laaggeletterdheid: "We hebben het vaak zelf niet eens door, maar laaggeletterdheid kan een flinke belemmering in het dagelijks leven zijn. Een medewerker van Humanitas vertelde eens dat iemand met een taalprobleem zijn formulieren niet invulde. Daardoor leek het net alsof diegene daar niet toe in staat was, terwijl het enige probleem was dat ze de formulieren simpelweg niet konden lezen. Buiten dat kan het ook een gevaar vormen; denk aan mensen die de bijsluiter van hun medicijnen niet kunnen lezen. Dit soort voorbeelden uit de praktijk tonen aan hoe schrijnend de situatie is wanneer iemand de Nederlandse taal niet goed beheerst. Ook in deze streek is laaggeletterdheid onder autochtone inwoners een item. We zijn een van de weinige regio's waar de meerderheid van de kinderen niet hoger opgeleid is dan hun ouders. Dat hoeft niet per se iets met taal te maken te hebben, maar het is wel een teken aan de wand dat er hier nog veel terrein te winnen valt."
Handvatten
Dat denkt ook Mariet Bosman. Zij is één van de 'leerlingen' uit de taalcursus en heeft al een aantal jaren ervaring met het les geven aan laaggeletterden. Naar eigen zeggen leert ze nog steeds iedere dag bij: "Ik ben nu vier jaar actief voor Kompas en daardoor ga je steeds wat meer ontspannen naar mensen toe. Deze cursus heeft me daar ook weer bij geholpen, want het biedt handvatten om bepaalde zaken op een goede manier aan te pakken. Ikzelf werk met vluchtelingen uit landen als Afghanistan, Eritrea, Soedan en Syrië en bij hen is het logisch dat ze onze taal niet spreken. Uit ervaring kan ik zeggen dat zij zich zo snel mogelijk thuis willen voelen en dat ze daarom bijzonder leergierig zijn."
Dat beaamt Tine de Jong, de docente van de taalklas. De Jong is al dertig jaar taaldocente op het ROC en dit jaar heeft ze voor het eerst de taaltraining voor vrijwilligers geleid. Ze vindt het belangrijk dat ze de door haar opgedane kennis ook aan anderen kan overdragen: "Ik wil de vrijwilligers trainen ter ondersteuning van de taallessen bij stichting Kompas. Ik vind dat mensen anderen moeten kunnen helpen en daarbij is het belangrijk om te weten hoe je bepaalde dingen aanpakt. Analfabeten schamen zich er namelijk vaak voor dat ze iets niet kunnen."
NIVEA
Op het whiteboard achter De Jong prijken de letters NIVEA. Dat acroniem blijkt één van de ezelsbruggetjes om ervoor te zorgen dat trainers realistisch blijven in hun verwachtingen: "NIVEA staat voor 'Niet invullen voor een ander', want het is een grote valkuil om te hoge verwachtingen van iemand te koesteren."
Na de zomervakantie vindt er nog een laatste training plaats, waarin het schrijven wordt behandeld. Ondertussen is stichting Kompas weer volop op zoek naar zowel mannelijke als vrouwelijke docenten. Dat kunnen mensen mét en zonder onderwijservaring zijn. Geïnteresseerden kunnen een e-mail sturen naar: jokeverkuijlen@chello.nl
q www.kompasbommelerwaard.nl