Theatergroep Saam haalt voorstelling naar Bommelerwaard
Ouderen breken open door muziek
zaltbommel • Twee beeldschone jonge muzikale vrouwen en een vrolijke toetsenman. Zij vormen Stichting Vivendi, wat staat voor 'Ars Gratia Vivendi' oftwel: 'Kunst uit liefde voor het leven'.
Donderdag gaven Astrid Nijssen, Julia Berendse en Joep van Leeuwen de voorstelling 'Midden in de Winternacht' voor de bewoners van De Wielewaal in Zaltbommel en De Leyenstein in Kerkdriel. "In het begin dacht ik dat het hier in De Wielewaal heel moeilijk zou worden, de mensen leken zo gesloten. Het was zo mooi om te zien dat de meeste mensen langzaam open braken. Je zet ze als het ware 'aan' door de muziek", zegt de 26-jarige Astrid, oprichter van Stichting Vivendi.
'Midden in de Winternacht' duurt een uur en bestaat vooral uit Nederlandstalige en Engelse kerstliedjes. "Vooral mensen met dementie kunnen met deze muziek geraakt worden", zegt Astrid, die aan het Conservatorium in Brussel en de Willem Nijholt Academie is opgeleid. We hebben een keer meegemaakt dat een demente vrouw, die nooit meer sprak en altijd naar de grond staarde, een kerstliedje van de eerste tot de laatste zin helemaal meezong. De verzorgenden en haar dochter waren diep onder de indruk."
Tranen
Het is de verdienste van Astrid en Julia dat de ouderen zo geraakt worden. Ze lopen bij elk liedje naar hun publiek toe, raken een schouder aan, gaan op hun hurken naast een rolstoel zitten en kijken de oudere heel direct aan met hun stralende ogen. Ook in de Wielewaal kwam dat donderdagochtend rechtstreeks binnen bij een aantal bewoners. De tranen biggelden over de wangen van een heer op leeftijd, terwijl Julia met haar prachtige stem 'Let it snow' voor hem zong. Ook veel andere ouderen en verzorgenden hielden het niet helemaal droog tijdens het optreden. "Hij huilde vanuit z'n tenen", zegt Julia na afloop van het optreden. "Het was niet verdrietig of zo, maar een heel mooie fijnheid."
Sommige bewoners doezelden in het begin een beetje weg, maar naarmate de voorstelling vorderde gingen de meeste ogen glimmen van plezier en herinneringen en verscheen zelfs op de meest neutrale gezichten een brede glimlach. Sommigen mompelden de liedjes een beetje mee, een enkeling zong uit volle borst.
Het liedjesprogramma in De Wielewaal en De Leyenstein werd aangeboden door Theatergroep Saam. Dit gelegenheidsgezelschap speelde begin dit jaar een aantal keren de voorstelling 'ZorgSaam', een schrijnend stuk over hoe ouderen aan hun lot worden overgelaten door de effecten van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Arlien Coolen, zelf werkzaam in de zorg, was verantwoordelijk voor de tekst en Jeanne Hoetelmans-Keser voor de productie. Vorig jaar beloofden ze het geld dat overbleef na de voorstellingen te schenken aan een goed doel. "Al snel wisten we dat we iets voor ouderen wilden doen", vertelt Jeanne. Samen met Arlien bezocht ze een voorstelling van Vivendi in De Poorterij. "Je ziet dat Julia en Astrid hun programma recht uit het hart brengen met een open blik, ze zijn zo open, zo betrokken. Dus toen we hoorden dat ze een speciale kerstvoorstelling hebben, was onze keuze snel gemaakt."
Voor Julia, Astrid en Joep is elk optreden uniek. Niet één voorstelling is hetzelfde, zeggen ze. "Wat ik bijzonder vind, is dat we niet op het podium staan voor het applaus, maar voor de reacties van de ouderen", zegt Astrid. "Ze reageren altijd positief." Tussen de liedjes door spelen de twee vrouwen korte scènes, Joep zorgt voor de muzikale begeleiding. De meeste voorstellingen duren een uur, soms anderhalf uur. "Vooral voor dementerende ouderen is dat lang genoeg", vertelt Astrid. De scènes worden bewust ook heel kort gehouden, zodat het voor iedereen goed te volgen is. "Het is zo mooi wat onze voorstelling met mensen doet. Muziek is echt magisch."
Binnenkort start Vivendi met de repetities voor een nieuwe voorstelling 'Zoals het klokje thuis tikt'.
Britta Alink