Hulp aan ruim 1000 gezinnen door GSW Altena
'Ik werk vanuit mijn hart'
"Zie me als de buurvrouw, waar je ook wel eens heen gaat als de suiker op is." Autje van der Lee is helder: mensen hoeven zich echt niet te schamen als ze zich bij Stichting GSW aanmelden omdat ze wel wat hulp kunnen gebruiken. "Dat rotgevoel is helemaal niet nodig. Ik zie het iedere keer weer, er vloeien wat tranen als mensen hier voor het eerst komen. Als we dan eenmaal in gesprek komen, er dingen in gang gezet zijn, overheerst vervolgens alleen de opluchting. Daarom is het zo belangrijk dat dit vangnet er is."
Voor veel mensen in Altena is Autje een soort reddende engel, hoewel ze het zelf heel normaal vindt wat ze allemaal doet. De Werkendamse helpt met haar stichting inmiddels ruim duizend gezinnen in de hele regio. Dat doet ze overigens niet alleen: ze heeft een vast team om zich heen van 27 vrijwilligers en een groep van 95 mensen waar ze op terug kan vallen als dat nodig is. En sinds kort bestuurt ze de stichting samen met Marinke Kruijt en Anita Koekkoek-van Bommel. Al die helpende handen zijn absoluut niet overbodig: de stichting is het afgelopen jaar enorm gegroeid. Tot begin dit jaar opereerde Autje vanuit haar woning aan de Zaagbekstraat in Werkendam, maar in januari gingen de deuren van de weggeefshop aan de Bandijk open. Een tijdelijke oplossing. Groot was haar geluk toen stichting GSW kon verhuizen naar de Werkendamse Vierlinghstraat. "Dit stekje is echt ideaal: prima parkeergelegenheid, centraal gelegen en een prachtige ruimte voor de shop. Daarnaast is er ook nog plaats voor een kantoor waar ik gesprekken kan voeren met mensen die hier voor het eerst komen. Bovendien kunnen de mensen hier ook op hun gemak elkaar ontmoeten. Dat is ook erg belangrijk: even samen een kopje koffie drinken, ervaringen delen. Het gevoel krijgen dat je er niet alleen voor staat."
Autje en 'haar' GSW Altena zijn inmiddels een begrip in de omgeving. Ze laat zich overal zien en doet hard haar best om spullen, en donaties, binnen te slepen. En haar activiteiten omvatten inmiddels zoveel meer dan. Zo zet ze zich via ShopJob in om mensen aan een baan te helpen, regelt ze dat mensen naar de kapper kunnen ('als je voor het eerst in twee jaar weer geknipt wordt, is dat toch heerlijk'), is er regelmatig een moment dat mensen via Shop en Shine in de watten gelegd worden ('dat geeft het zelfvertrouwen zo'n boost'), houdt ze diverse grote activiteiten rond Sinterklaas en Kerst (21 december is er een kerstmarkt, 24 december een enorme kerstbijeenkomst) en presteert ze het ook nog om met een team van GSW mee te doen aan de Samenloop voor Hoop. Haar motivatie? "Ik wil mensen bewust maken van het feit dat armoede speelt. Mensen durven er niet over te praten. Ik wil daar tegenin gaan: naar elkaar omkijken is zo belangrijk. Het hoeft allemaal niet zo moeilijk te zijn, help elkaar gewoon. Laat je belangen los en verbindt!" Bovendien vindt Autje het belangrijk om naar mensen te kijken, zonder vooroordelen. "Ik hoor dat nog wel eens. Zeggen mensen: 'er staan ook Mercedessen bij je op de dam'. En ja, er komen hier ook mensen die een koopwoning hebben. Dat zegt allemaal niets. Voor de minima is het allemaal wel geregeld, maar de mensen die er net boven zitten, die hebben het lastig. Ik krijg wel eens mensen huilend aan mijn tafel: 40 jaar hard gewerkt, net met pensioen. Maar voor het eerste bedrag gestort wordt, zit er een gat. Als je dan geen achterdeurtje hebt, heb je dus even niets. Dat gaat met uitkeringen precies zo. Dan is het toch fijn dat wij even dat vangnet kunnen zijn?" Autje, arbeidsongeschikt, weet zelf precies hoe het is. "Ik kreeg dit jaar 3 euro per maand erbij. Dat vond ik wel grappig, maar ik stond er verder niet zo bij stil. Nu blijkt dat ik daardoor net over de grens kukel en gekort wordt op diverse toeslagen. Dat scheelt me dan zomaar duizend euro per jaar. Ik kom nu eigenlijk zelf in aanmerking om van mijn eigen faciliteiten gebruik te maken." De Werkendamse kan er om lachen, maar het tekent volgens haar de kromme toestanden in Nederland. "Zo'n 1,8 miljoen Nederlanders zitten in zo'n situatie. Stille armoede. En we zijn zo'n rijke samenleving, er hoeft helemaal geen armoede te zijn. Ik verwacht voorlopig echter alleen nog maar meer hulpvragen." De Werkendamse staat er verder maar niet te lang bij stil en doet waar ze goed in is: handen uit de mouwen en helpen. Die hulp gaat verder dan alleen het uitdelen van voedsel en goederen. "Ik heb korte lijnen met allerlei instanties: Trema, gemeente, woningbouwvereniging, schudhulpverlening, politie noem maar op. Als ik een intake heb, kijk ik met die persoon wat er nodig is, wat de problematiek is. In principe laat ik ze dat zelf regelen, maar als het echt niet lukt, spring ik even bij. Doel is wel om mensen die hier aankloppen zo snel mogelijk weer zelfstandig te maken, ervoor te zorgen dat ze weer op eigen benen kunnen staan.' Wie er ook aanklopt bij Autje, voor een dichte deur staan ze nooit. "Een mens is een mens, ik werk vanuit mijn hart en dat blijf ik doen."
Hoewel GSW al een berg werk verzet, hoopt Autje dat dat in de toekomst alleen maar meer wordt. "We zijn bezig met een ANBI status. Als die er is, gaan er nog meer deuren open. Maar ik vind het nu al geweldig dat ik al overal mag komen vertellen over GSW en zo kan netwerken. En iedereen is bereid om mee te denken, bereid om goederen, diensten èn talent te delen. Het is fijn om gehoord te worden en serieus genomen te worden. Dan kun je wat bereiken, kun je verbinden èn ombuigen. Als iedereen een beetje doet, dan krijg je veel." Overigens wil Autje ook benadrukken dat alles wat zij en haar vrijwilligers doen vooral met heel veel plezier gepaard gaat. "We hebben veel lol samen. Ik ben ook nog steeds iedere dag dankbaar dat ik mensen mee kan en mag dragen. Dat geeft moed en kracht."