'De mensen stonden om zeven uur 's morgens al op de uitkijk'

Seniorenreis voorziet nog in behoefte

vianen • De Stichting werd in 1946 opgericht. "Frans Baars was de grote animator. Opzet was om de mensen na de oorlog iets leuks te bieden, waardoor ze de ellende van de afgelopen jaren even konden vergeten", vertellen de bestuursleden Arie Kooijman sr., Kees Vink en Geke Tukker-Vos. Nog datzelfde jaar werd het eerste uitje ondernomen. "Bijna iedereen in het donker gekleed, de vrouwen met een hoedje op." Iedereen ging mee in die beginjaren, de welgestelden fungeerden als chauffeur. "De 160 deelnemers werden vervoerd in 'luxe' auto's. Op een gegeven moment reden er 65 auto's mee. In de beginjaren zorgde de politie voor de begeleiding. Vanaf 1951 moesten we daarvoor benzine betalen. Dat was wat al te prijzig, zodat Jo den Hartog met zijn Harley als motorordonnans fungeerde."

De ouderenreis - altijd op de tweede dinsdag in juni - was destijds een begrip in Vianen, pas later kwamen er ook deelnemers uit Hagestein. Alleen het maken van de 150 lunchpakketten op maandagavond was een operatie op zich. "Er was een strijd onder de plaatselijke slagers wie het beleg mocht leveren. Uit notulen blijkt dat de worst op een gegeven moment door vijf slagers werd geleverd. Aan de een werd 1,40 betaald, nummer twee kreeg 1,89; in totaal kostte het beleg 11,61. De kaas was gratis. In elk lunchpakket zaten twee witte bolletjes en een krentenbol. Op de dag zelf kreeg iedereen een sprits of een schijfje dunne cake bij de koffie. Voor de vrouwen was er een rolletje zuurtjes, de mannen kregen twee sigaren."

Vuurspuwer

Het geld ophalen voor de reis – de collectanten gingen met muziek langs de huizen – én het inhalen van de auto's – weer met muziek - in de Voorstraat, waar familie de reizigers stond op te wachten, waren belevenissen op zich. Zeker als een van de deelnemers zijn kunsten als vuurspuwer liet zien. De reisjes waren echte uitjes. "Veel mensen kwamen toen amper buiten Vianen. We waren eens in Austerlitz. Een van de deelnemers zei: 'Och, och, hier kunnen toch nooit appels groeien. De bomen staan veel te dicht op elkaar'. Die man was nog nooit in een bos geweest." In de loop der jaren veranderde het een en ander aan de tocht. Zo werd van lieverlee het programma aangepast, terwijl ook afscheid werd genomen van de personenauto's. "Met zoveel mensen en zo'n sliert auto's was het eigenlijk niet verantwoord meer." Rond 1960 deed de eerste bus zijn intrede, toen nog gevolgd door een stoet auto's. Nu worden drie bussen ingezet. "Maar nog altijd gaat er een auto mee. Voor bijzonderheden. De mensen zijn tenslotte al wat ouder. De gemiddelde leeftijd ligt rond de 80, maar we hebben ook deelnemers van in de 90 of zelfs 100 jaar. Vandaar dat er een geestelijk verzorger meegaat: een dominee en een pastoor wisselen elkaar om het jaar af." Bovendien rijdt er een (wijk)verpleegkundige mee. "Voor elke bus maak ik een tas klaar met pleisters, natte doeken, handdoeken, eau de cologne, water en wat zakjes waarin mensen over kunnen geven, maar er gebeurt zelden iets", vertelt Geke Tukker. Al weet voorzitter Kooijman – die sinds 1960 in het bestuur zit – te vertellen dat ze ooit een van de deelnemers zijn kwijtgeraakt. "Hij was nergens meer te vinden. Met een auto zijn we in het bos aan het zoeken geweest. We hebben ten einde raad ook nog bij een vijver gekeken. Op een gegeven moment zijn de bussen vertrokken en bleven er een paar begeleiders met de auto achter. Uiteindelijk werd het 'slachtoffer' in een dorpje 13 kilometer verderop gevonden. Hij was lopend op weg naar huis gegaan, was onderweg gevallen en bij een dokter binnengebracht." Na 70 jaar trekt het reisje nog altijd tussen de 140 en 170 deelnemers en voorziet ook nu nog in een behoefte. "Hoewel de mensen veel meer reizen dan vroeger, blijft het een heerlijk dagje uit. De deelnemers maken zich nergens druk om, hoeven een dag niet te koken en af te wassen en hebben volop te praten. Als we vroeger om negen uur weg gingen, stonden de mensen al om zeven uur op de uitkijk waar de bussen bleven. Dat gebeurt niet meer, maar de mensen kijken ook vandaag de dag nog naar het reisje uit."

Dit jaar wordt de reis gehouden op dinsdag 14 juni. Met als vaste onderdelen koffie met gebak, de koffietafel en het afsluitende diner - met muziek - bij Van der Valk. Bijzonder is het afscheid van Els Bloks-Wammes. "Haar vader was medeoprichter, later nam haar moeder het over en daarna is Els vele jaren lid geweest van het comité; 70 jaar lang is de familie betrokken geweest bij het reisje." Zoals elk jaar is de bestemming geheim. "Dat blijft altijd weer een verrassing." Belangstellenden kunnen zich dinsdag 24 mei opgeven in de huiskamer van de Donjon van 14:00-15:30 uur, in het kantoor van Lekstede aan de Hooglandseweg van 19:00-20:00 uur en in Dorpshuis De Biezen in Hagestein van 19:00-19:30 uur. De kosten bedragen 35 euro per persoon. Deze reis is niet geschikt voor rolstoelgebruikers.