Na meer dan 42 jaar afscheid van de politie
Johan den Hartog blijft alert
Ik ben destijds bij de politie gegaan, omdat ik dienstbaar wilde zijn. Het is fijn om je in te zetten voor de samenleving. Bovendien bleek dat God me talenten heeft gegeven om dit werk te doen. Ik heb veel meegemaakt. Ook droeve dingen. Ik heb die door mijn geloof kunnen verwerken. Daarnaast was er thuis altijd een klankbord."
Onlangs nam Johan den Hartog (60) uit Leerbroek na meer dan 42 jaar afscheid van de politie. Hoewel: hij blijft tot 1 maart 2018 in functie, maar krijgt tot die datum ontheffing van werkzaamheden. "Ik hou mijn uniform en telefoon. In theorie kan ik worden opgeroepen. Ik blijf opletten, verdachte situaties geef ik door en een kenteken heb ik zo nagetrokken." De geboren Leerdammer begon zijn loopbaan op 1 juli 1974 in Dordrecht. Zeven jaar later verkaste hij naar Leerdam, waar vier extra 'dienders' werden aangesteld vanwege de onrust in de Molukse wijk. In 1996 stapte hij over naar Zederik, in mei 2000 keerde hij naar Leerdam terug als teamchef, diezelfde functie vervulde hij later in Gorinchem om vanaf december 2006 aan de slag te gaan als teamchef Vijfheerenlanden. Geboren en getogen in de streek, kent hij de inwoners als zijn broekzak. "In Dordrecht en Hardinxveld zijn ze eigenwijs, in Gorinchem en Leerdam zijn de mensen toegankelijk. In Zederik merk je de Calvinistische inslag. De mensen zijn gezagsgetrouw, komen nog aan de deur om zaken door te geven. Leerdam-west had een eigen problematiek. In het verleden waren er problemen tussen Molukse en Turkse jongeren; tegenwoordig gaat het stukken beter. De Molukse gemeenschap is gesloten, maar als je oprecht in ze geïnteresseerd bent, gaat het prima. Daar komt bij: ik ben geboren in West, heb op de Da Costaschool gezeten met veel inwoners uit de wijk. Dat geeft een band."
Een paar incidenten staan in zijn geheugen gegrift. "Neem de aanslag op de Centrumdemocraten van Janmaat in hotel Cosmopolite in maart 1986. Ik moest met spoed naar het bureau in Leerdam komen. We hebben 100 arrestaties verricht. Die zaterdagmiddag bleven de politieauto's heen en weer rijden. De demonstranten hadden geen vluchtweg, zochten een goed heenkomen door de weilanden, sprongen over hekken, banjerden door sloten. De inwoners hielpen met gavels en hooivorken om ze te vangen. Om de haverklap werden we geroepen: 'hier zit er nog eentje in de schuur'." Tien jaar later bij de 'herdenking' van het incident liep het op en rond het Reilinghplein uit de hand, onder meer toen burgemeester Ties van Veelen een toespraak wilde houden. "Ik stond als ME-er naast hem op het bordes om de eieren van actievoerders op te vangen." Tijdens de jaarwisseling van 2007-2008 schoot Den Hartog een gezin in de Populierstraat te hulp. Hun woning werd door boze Molukse jongeren bestookt met een vuurwerkbom. Een politiebusje werd onthaald op stenen, een ander voertuig ging in vlammen op. Pas een half uur later wist de ME Den Hartog en het gezin te ontzetten. "Achteraf ben ik blij dat ik daar naar binnen ben gestapt. Ik werd door diverse jongens herkend, ik denk nog steeds dat ze daarom geen Molotov-cocktail gooiden. Bovendien kende ik de locatie. Wist dat we door een steeg weg konden komen als het echt mis zou gaan." Ook de rellen in Leerdam tussen Turkse en Molukse jongeren en de branden in de Glasfabriek – waarbij straten moest worden ontruimd - maakten indruk. Net als de onrust rond de inhuldiging van koningin Beatrix in 1980 in Amsterdam waar hij als ME-er bij aanwezig was en zijn inzet als jonge diender bij de gijzeling van een schoolklas in Bovensmilde en bij incidenten in Amsterdam rond kraakpanden, metro en Stopera. Geraakt werd hij door 'incidenten', waarbij kinderen het slachtoffer werden. "Bij een brand in Dordrecht probeerden we drie kinderen te redden. We doopten een zakdoek in het water en wilden naar binnen. Toen stortte de trap in. Het duurde voor mijn gevoel zo lang tot de brandweer kwam. Later bleek dat ze gestikt waren. In Schoonrewoerd verdronk een jongetje, in Dordrecht en Leerdam kwamen kinderen om bij aanrijdingen. Zwarte bladzijden in m'n loopbaan. Het blijf je altijd bij." Dat gold ook voor het recente overlijden van collega Robert-Jan Hartman tijdens een teamuitje. "Ik heb mede de uitvaart geregeld. Er stonden 1500 agenten langs de route. Indrukwekkend." Bij zijn afscheid overheerst de dankbaarheid. "Ik heb met 12 burgemeesters te maken gehad en met iedereen goed samengewerkt. Leiding geven ging me goed af. Met elkaar een klus klaren; dat is het mooiste dat er is. Ik ben nauwelijks ziek geweest. In 2002 ben ik aan een hersentumor geopereerd. Ik ben genezen door de sparende hand van onze Schepper. Ik heb er 14 jaar 'bij gekregen' en hoop nog een poosje gezond te mogen blijven." Hij krijgt meer tijd voor tuinieren, klussen en lezen én voor zijn vrouw en kinderen. "Mijn dochter zei ooit: 'pa is altijd bezig met werk en kerk'. Daar komt verandering in", lacht hij. "Er zijn me al diverse 'baantjes' aangeboden. Maar voorlopig houd ik me rustig."