Ruim 250 senioren wonen workshops van de Rabobank bij
Niet bang maken, wel bewust
asperen • "Dat je nu zelfs al op je eigen familie moet letten." Gerard Snoek kijkt ervan op. Hij is één van de ruim 250 Rabobank-klanten die is aangeschoven in De Schildkamp. Naast hem zit Joop van Staaijeren, ze praten in de pauze nog even na over de eerste workshop die ze voorgeschoteld kregen. "We vallen in de doelgroep hè, en we vonden het een goed initiatief van de bank", verklaren ze hun komst.
Ze hebben het over de workshop van Marianne van der Krans, projectleider ouderenmishandeling bij Veilig Thuis, het meldpunt van de GGD voor huiselijk geweld en kindermishandeling. En dus ook ouderenmisbruik.
Levert haar eerste voorbeeld nog wat gegniffel op - een filmpje van Geer & Goor blijft altijd grappig -, de zaal verstomt bij de lijst praktijkvoorbeelden die volgt. De buurman die een oogje in het zeil zou houden omdat de kinderen ver weg wonen en druk zijn, maar die het Perzische tapijt van vader verruilde voor een exemplaar van Ikea en de opbrengst van de verkoop in zijn zak stak. De kinderen die het huishoudboekje van hun dementerende moeder hebben overgenomen en vervolgens de hand op de knip houden om de 'erfenis te optimaliseren'. "We krijgen soms meldingen waarbij kinderen een noodzakelijke medische behandeling afhouden omdat ze die te duur vinden", vertelt Van der Krans.
Dat het in veruit de meeste gevallen naasten zijn die het doen, maakt het voor ouderen lastig om het aan te kaarten. "Het zijn altijd heel trieste verhalen", bevestigt Ingeborg de Groot, ouderenadviseur bij Rabobank Alblasserwaard-Vijfheerenlanden. De Groot neemt de workshop 'Veilig bankieren' voor haar rekening. Ze ziet een toename van misbruik van machtigingen en bankpasjes. "Gebeurde dat eerst een paar keer per jaar, nu is het drie tot vijf keer per maand", schat ze in. "Houd dus zelf goed uw bankafschrijvingen in de gaten." De bank probeert een oogje in het zeil te houden en nodigt klanten uit als er signalen van derden over misbruik zijn, en dan komt vaak de aap uit de mouw.
Ook kan de bank ingrijpen als er plotseling veel meer of op andere plaatsen gepind wordt. "Dan kunnen we de pas blokkeren en checken we bij de rekeninghouder of het klopt", legt De Groot uit. "Dat is ook de reden dat passen tegenwoordig standaard geblokkeerd zijn voor gebruik buiten Europa." Door die maatregel komt skimming, het kopiëren van pasgegevens door bendes die vervolgens vanuit verre landen geld van een rekening proberen te halen, bijna niet meer voor.
Wél krijgt de Rabobank nog steeds dagelijks te maken met mensen die hun pincode of inloggegevens voor internetbankieren prijsgeven aan kwaadwillenden. "Ze gaan zo geraffineerd te werk, dat bijna iedereen er in trapt. En als je zelf je code hebt gegeven, kun je het geld niet storneren. Dat kan alleen als een bedrijf geld heeft afgeschreven van je rekening. We doen als bank aangifte en zetten mensen op een zwarte lijst, maar in sommige gevallen zijn mensen wel hun geld kwijt."
Ook de politie is deze middag aanwezig en hamert er nog maar eens op dat niet iedereen te vertrouwen is. "Als iemand van een instantie aanbelt, vraag dan altijd om een pasje. En als u het niet vertrouwt, bel ons dan." Dat senioren zich niet alles zomaar laten gezeggen, blijkt uit een reactie uit de zaal: "En dan komen jullie zeker meteen?" klinkt het sceptisch. Niet altijd, geeft de agente toe, "maar we trekken wel na of de betreffende instantie inderdaad met een actie in uw wijk bezig is. Zo niet, dan gaan we er wel degelijk met spoed achteraan. Ook wij willen deze boeven graag vangen."
Wat de politie ook nog graag kwijt wil: "Wees niet bang om 112 te bellen, ook als u ziet dat er ergens ingebroken wordt of iets vernield wordt. Bij twijfel gewoon bellen; als het geen spoedmelding blijkt zal de centralist u vriendelijk doorverwijzen en worden we echt niet boos vanwege onjuist gebruik van 112."
Anderhalf uur later zijn de Rabobank-klanten heel wat wijzer. Niet banger, hoopt bankdirecteur Walther Buijs. "Wél bewuster."
Janneke Boogaard