'Een fusie afwijzen wegens financieel zwakkere partners, getuigt van egoïsme'

Ik volg als redacteur beroepsmatig al vele jaren de gemeentelijke herindelingsprocessen in het hele land, en daarbij vallen mij telkens weer dezelfde patronen op: burgers en bestuurders staan nooit te trappelen om te fuseren, maar willen wel 'samenwerken'. Vanuit de emotie begrijpelijk, maar niet verstandig.

Want bij de samenwerkingsverbanden díe er in het land zijn, staat men doorgaans óók niet te juichen, vanwege de stroperigheid, gebrekkige democratische legitimiteit, en oneenduidigheid (verschillende samenwerkingsverbanden die verschillende gebieden dekken binnen een regio). De volgende fase is dat men morrend akkoord gaat en zo veel mogelijk tijd rekt. Alsof dat ergens goed voor zou zijn.

En er vliegen verkeerde argumenten over tafel: men is tegen omdat de ozb in partnergemeente X weleens een paar euro omhoog zou kunnen gaan. Maar de huidige herindelingen gaan primair niet over geld (besparen) maar over bestuurskracht (vergroten): vorm een logisch samenhangende regionale gemeente (zoals recentelijk: Westland, Goeree-Overflakkee, Krimpenerwaard, en binnenkort in deze regio: Vijfheerenlanden) die groot en sterk genoeg is om de komende jaren alle gedecentraliseerde taken goed aan te kunnen, én tegelijkertijd klein genoeg om een herkenbare eenheid en dicht bij de burger te blijven. Dat dat wel degelijk kan, bewijst bijvoorbeeld de gemeente Molenwaard. Waarbij samenwerken met omliggende gemeenten altijd nodig zal blijven, maar veel minder dan als kleine huidige gemeente.

En om een fusie af te wijzen wegens financieel zwakkere partners, getuigt van een egoïstische ikke-ikke en de rest kan stikken-mentaliteit, en niet van een constructieve toekomstvisie op de regio. Het doet er niet echt toe hoe sterk een gemeente nu financieel is. Dat getuigt van kortetermijndenken én oogkleppen. Hoe goed een gemeente zijn taken in de komende jaren kan blijven uitvoeren, dát is waar het nu primair om draait.

Tot slot: waarom zou een gemeente als Lingewaal per se als één geheel moeten opgaan in een nieuwe gemeente? Waarom niet ook de optie meenemen om per kern te kijken bij welke omliggende gemeente (in wording) deze het beste past? Dat is in 2014 ook bij Boarnsterhim gebeurd en gaat in 2018 ook bij Littenseradiel gebeuren. Daar hebben de inwoners per kern hun voorkeur kunnen aangeven.

Frank van den Hoven, Leerdam