Stijgend water, zakkende veengrond
regio • De veengrond klinkt in, de waterstanden in de rivieren worden hoger en de druk op dijken neemt toe. Om te voorkomen dat onze polders veranderen in badkuipen die vaker vol- dan leegstromen, is actie nodig.
Hoe we ons kunnen aanpassen aan het veranderde klimaat, is onderwerp van een bijeenkomst die BlauwZaam organiseert, samen met een samenwerkingsverband waarin de overheid, ondernemers en de onderwijssector zijn vertegenwoordigd. Samenwerking is belangrijk, bijvoorbeeld omdat het mbo op dit moment onvoldoende (gekwalificeerde) leerlingen levert voor de watersector.
De Werkgroep Water van BlauwZaam ontwikkelt interactieve kaarten. Daarop zal onder andere te zien zijn wat de NAP-peilen zijn in de verschillende delen van het gebied en wat de grondwaterstanden zijn. Rolia Wiggelinkhuijsen uit Hei- en Boeicop, medeorganisator van het symposium: "Er is al veel data beschikbaar bij onder andere wetenschappelijke organisaties, maar die zijn niet direct bruikbaar voor de doelgroepen. De gegevens zijn complex en gefragmenteerd. Met de kaarten wil onze Werkgroep Water de veranderingen en de gevolgen zichtbaar maken. Mensen weten vaak niet wat hen bedreigt en welke kansen er zijn. Daar moet iedereen zich van bewust worden."
Niets doen is geen optie. Rolia: "We zakken elk jaar een millimeter of 4 à 5. Dijken verhogen houdt een keer op; als de druk van het water te hoog wordt, gaat de dijk schuiven. Laten we anticiperen en preventief bezig zijn. Het is uniek dat we het bij BlauwZaam als ondernemers aanpakken."
Om resultaat te kunnen boeken, is samenwerking belangrijk. "We zijn een waterrijke regio en hebben veel bedrijven in de maritieme sector. Meer samenwerking met het onderwijs is nodig. Er zijn vooral contacten met het Da Vinci College en het Wellant College."
Melkveehouders
Melkveehouders staan voor een lastige keuze. Voor een goede bedrijfsvoering is een vrij lage waterstand nodig, zodat vee en tractoren niet wegzakken in het land. Maar om inklinken van de veengrond te vertragen, is juist een relatief hoge waterstand van belang. Rolia: "We zijn in gesprek met mensen uit de landbouw. We hebben zeshonderd melkveehouders in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. De streek moet keuzes maken. Vroeger hadden we hier veel grienden, die kunnen af en toe onder water staan. In de gemeente Molenwaard hebben we een energieplantage gerealiseerd: een terrein met wilgen, voor de levering van biomassa."
BlauwZaam heeft twee sprekers uitgenodigd voor het symposium: Anne Loes Nillesen van Defacto en Annemarie Moons, bestuursvoorzitter bij het Wellantcollege. Rolia: "Anne Loes is stedenbouwkundige. Ze laat tijdens het symposium kaarten zien en toont wat er gebeurt als we nog meer zakken. Annemarie Moons zal een toelichting geven op het belang van samenwerken in de regio, een lerende regio en specifiek het onderwijs."
Er staan verder zes workshops op het programma. Een ervan wordt verzorgd door Kees Kwakernaak, fysisch geograaf bij Alterra. Hij is betrokken bij onderzoek naar onderwaterdrainage in de landbouw. Daarbij is aangetoond dat onderwaterdrainage de inklinking van de bodem tot vijftig procent kan reduceren. Dat het effect zo groot zou zijn, had niemand verwacht.
Symposium
Het symposium van BlauwZaam vindt plaats op 6 oktober in Gorinchem en is bedoeld voor ondernemers, mensen uit het onderwijs en in dienst van de overheid. Voor meer informatie en aanmeldingen: www.blauwzaam.nl (onder 'symposia').