Scholen bundelen krachten, maar houden eigen gezicht
'Er moet iets te kiezen blijven'
leerdam • Er worden minder kinderen geboren, dus gaan er minder kinderen naar school, dus krijgen de scholen minder geld. Dat geldt ook voor de 26 scholen in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden die samenwerken in de stichting O2A5. Zij kozen voor een reorganisatie en zijn sinds vorig jaar verdeeld in vijf clusters.
In Leerdam gaat het om Het Mozaïek, De Wilgenhoek, De Hobbitstee en de twee locaties van De Verrekijker. Na de zomervakantie komt daar het nieuwe KindCentrum Het Kristal bij.
Vier mensen vormen de clusterdirectie. Per school is één van hen het vaste gezicht voor ouders en medewerkers: Jan Donga voor Het Mozaïek, Janke Wagenaar voor De Wilgenhoek en Het Kristal en Robin Bieren voor De Verrekijker in Leerdam en Kedichem en De Hobbitstee. Ben Kennedie ten slotte heeft geen school onder zijn hoede maar leidt diverse projecten. Elk directielid heeft verder zijn eigen specialiteit, bijvoorbeeld personeel of financiën. "Zo vullen we elkaar aan", zegt Robin Bieren, eindverantwoordelijke binnen de clusterdirectie.
Gevolg van deze werkwijze is dat er tot nu toe geen onderwijzend personeel hoefde te worden ontslagen. "Het is niet zo dat we extra leerkrachten hebben kunnen aanstellen. Daardoor zijn de resultaten van de reorganisatie wellicht niet zo duidelijk voor bijvoorbeeld ouders. Maar zonder deze verandering hadden zij het wel gemerkt, want dan zouden er minder leerkrachten voor de klas staan", legt Bieren verder uit.
Binnen het Leerdamse cluster is geen sprake van scholen waar sluiting dreigt vanwege te weinig leerlingen. De komende jaren wordt een stabilisatie van het aantal leerlingen verwacht.
Hoewel ingezet om te bezuinigen biedt de clustering nieuwe kansen, vinden Bieren en Donga. "Ook het personeel kan onderling kennis uitwisselen. Er is al een bijeenkomst gehad van de intern begeleiders. Vanaf komend schooljaar willen we lezingen organiseren over allerlei thema's", vertelt Donga. "Medewerkers kunnen ook makkelijker switchen van functie binnen het cluster. Talenten zoals leiding geven komen in deze structuur makkelijker bovendrijven. Zo worden zij eigenaar van hun leerproces, zoals we dat ook willen bij de kinderen op onze scholen."
De samenwerking is nadrukkelijk niet bedoeld om eenheidsworst van de scholen te maken. Donga: "Het onderwijs is afgestemd op de schoolpopulatie, en die is bijvoorbeeld afhankelijk van de plek van de school." Bieren: "Ouders, en trouwens ook leerkrachten, hebben echt wat te kiezen. Wordt het de dorpsschool in Kedichem of jenaplanonderwijs op De Wilgenhoek?"
Toch geen Daltonschool
Welke werkwijze bij welke school past, is soms een zoektocht. Zo werkte De Verrekijker in Leerdam er jarenlang aan om Daltonschool te worden, maar is die ontwikkeling teruggedraaid. Volgens Bieren zijn de inspanningen niet vergeefs geweest. "We hebben een aantal uitgangspunten van het Daltononderwijs behouden, maar we concludeerden dat niet alle elementen passen bij de schoolpopulatie."
Zo is er op elke school wel iets speciaals. De Verrekijker en De Wilgenhoek hebben een uitdaging op het gebied van huisvesting. De twee locaties van Het Mozaiek worden vanaf komend schooljaar samengevoegd vanwege het teruggelopen leerlingenaantal. "Prima, de school vormt zo meer een eenheid", vindt Donga.
Fijn en gelukkig
Doel van alle inspanningen is natuurlijk dat elk kind tot zijn recht komt. "Concurreren op Cito-score heeft weinig zin. Je kunt beter kijken hoe een kind binnenkomt en wat je dan kunt meegeven in de basisschooltijd. Dan gaat het niet alleen om een paar tablets kopen, het gaat erom dat kinderen fijne en gelukkige mensen worden."
Janneke Boogaard