• Nico van der Feest watertandt bij de restanten van het kasteel.
• Nico van der Feest watertandt bij de restanten van het kasteel. Foto: Janneke Boogaard

Kasteelmuren blootgelegd in Asperen

asperen • Het stuk grond naast de ijsbaan aan de Leerdamseweg leek altijd maar een saai grasveld. Maar vlak onder het maaiveld lagen de muren van kasteel Waddestein verstopt.

Die verrassing kwam tevoorschijn bij het graven van een retentievijver in opdracht van de gemeente. De vijver is nodig om bij heftige regenbuien veel regenwater tegelijk te kunnen opvangen, anders overstroomt de nieuwbouw van Asperen.

Dat het kasteel ongeveer op die plek stond, was wel bekend. Maar het was toeval dat letterlijk bij de eerste actie van de graafmachine de kloostermoppen werden blootgelegd.

In eerste instantie was het niet helemaal duidelijk waar de stenen van waren, vertelt archeoloog Nico van der Feest. "De eerste stukken muur waren zo'n zestig centimeter dik. Muren van een kasteel dat de Fransen 'goed verdedigbaar' noemden, moeten dikker geweest zijn. Toen we verder groeven, kwamen we stukken muur tegen van meer dan een meter dik. Die zijn waarschijnlijk wel van de buitenmuren."

Hoe het kasteel er precies heeft uitgezien, is gissen. "Er is een pentekening, maar die is 75 jaar na de sloop van het kasteel gemaakt, dus de kunstenaar heeft waarschijnlijk zijn fantasie er flink op losgelaten. Maar er zijn ook oude landkaarten waarop je kunt zien dat er binnen de muren een gracht en een siertuin was. We staan nu op de plek waar vroeger een bruggetje was naar de achterkant van het kasteel", wijst Van der Feest.

De vondst laat niet alleen zijn eigen archeologenhart sneller kloppen. "De gemeente is ook enthousiast. Mijn complimenten voor de aandacht die ze eraan besteden, bijvoorbeeld door schoolklassen een bezoek te laten brengen aan de plek van de opgraving."

Losse vondsten worden schoongemaakt en gedocumenteerd. Naast een bijzonder houten bord en een spa uit de middeleeuwen, gaat het in Asperen om veel musketkogels. Die verwijzen naar de aanvallen van de Fransen, die het kasteel in 1673 verwoestten. De materialen worden opgeslagen in het provinciaal depot in Nijmegen. "Daar kun je een verzoek indienen als je objecten wilt exposeren. De gemeente en de historische vereniging hebben al aangegeven dat ze dat gaan doen. Het kan nog wel even duren voor het zover is, want het duurt soms maanden voor alles is geconserveerd en wij ons eindrapport kunnen opmaken."

Het mooiste zou natuurlijk zijn om het hele kasteel op te graven. "Maar ja, de afspraak bij dit soort projecten is dat we alleen in kaart brengen wat we aantreffen en dat we laten liggen wat niet geraakt wordt door de werkzaamheden van de aannemer. De delen van de muur die onder water komen te staan als de retentievijver af is, worden dichtgesmeerd met klei, waardoor ze niet aangetast worden. De rest van het kasteel blijft een mysterie."


Janneke Boogaard