Henk Aantjes zwaait af bij Groen van Prinstererschool
Meer een meester dan een directeur
oud-alblas • Maandagochtend, een uur of tien. Aan de keukentafel zit Henk Aantjes spruitjes schoon te maken. Hier zit duidelijk iemand die met pensioen is gegaan. Maar moeite heeft de inwoner van Brandwijk bij de overgang van een goed gevulde werkweek naar een overvloed aan vrije niet. "Zondag ben ik weer bevestigd tot ouderling", vertelt hij. "Na ruim veertig jaar pak ik mijn orgel- en pianolessen weer op en ook voor de ChristenUnie Molenwaard ben ik nog steeds actief."
In 1974 stapte Henk Aantjes als jong broekie de lagere school in Oud-Alblas binnen voor een proefles. Op het spel stond een baan als meester én de kans om de dienstplicht te ontlopen. "Het was een periode van schaarste aan onderwijzend personeel. Ik wist wel dat er banen waren in de steden, maar niet in zo'n mooi dorp als Oud-Alblas. Voorwaarde was wel dat ik bij een aanstelling minstens vijf jaar moest blijven." Met een glimlach: "Het zijn er uiteindelijk 41 geworden."
Slechts zes maanden in die vier decennia was Henk Aantjes niet op de Groen van Prinstererschool te vinden. Een half jaar probeerde hij het als zelfstandig ondernemer bij de toenmalige vestiging van woningwinkel Leen Bakker langs de Hofwegen in Bleskensgraaf. Het werd door diverse oorzaken geen succes. "In die periode was mijn baan weer vrijgekomen. Na één belletje kon ik op school aan de slag. Ik ben niet meer weggegaan. Die rust had ik na dat halve jaar gekregen." Want voor de klas staan, dat was in al die jaren het mooiste van zijn dagelijkse werk. In de laatste vijf jaar waarin hij de leiding over de Groen van Prinstererschool had, realiseerde hij zich pas goed hoe waardevol dat was. "Je bent dan veel meer administratief dan onderwijskundig bezig. En ik kwam erachter dat ik meer een meester dan een directeur ben. Vier dagen voor de klas is meer ontspannend dan één dag achter een bureau. Desondanks heb ik er zeker geen spijt van die laatste jaren gehad. Het was een mooie afronding van mijn tijd op de Groen van Prinstererschool. Ik heb er ontzettend veel plezier aan beleefd, de structuur van de school gemoderniseerd. Daarbij ben ik altijd ervan uitgegaan dat veranderingen door het team gedragen moeten worden; van bovenaf opleggen, daar geloof ik niet in."
Henk Aantjes is niet een man van grote verhalen en wijdse gebaren. De woorden worden met zorg gekozen en de glimlach is bescheiden. "Op een lieve manier was ik streng", blikt hij terug. "Wat voor mij belangrijk was: de kinderen laten beseffen dat ze niet voor de meester of juf werkten, maar voor zichzelf. En ja, dat is geen gemakkelijke opgave. Niet alleen voor de leerlingen, maar ook voor de leerkrachten. Die hebben de neiging alles in de hand te houden. Het is niet makkelijk om ze los te laten en ze deels hun eigen gang te laten gaan."
Die spagaat speelt ook bij het adaptief of kindvolgend onderwijs. Elk kind verdient speciale aandacht en een eigen benadering van de juf of meester, om zo onderwijs op maat te geven. Maar in de praktijk is dat voor één leerkracht die een klas van dertig leerlingen heeft praktisch een 'mission impossible'. "Dat is een voortdurend gevecht met de beschikbare tijd", geeft Henk Aantjes toe. "En ik ben daarin ook tekort geschoten. Desondanks ben ik ervan overtuigd dat in de afgelopen jaren het onderwijs er wel op vooruit is gegaan. Laatst merkte een dominee in de consistorie op dat kinderen tegenwoordig veel minder leren. Daar ben ik het totaal niet mee eens. Vooral aan de kinderen die wat minder makkelijk meekomen, wordt verschrikkelijk veel aandacht besteed om hen toch wat bij te brengen. Die zorg is veel beter dan 25 jaar geleden. Het grootste nadeel is het papierwerk; het is goed dat dat het er is gekomen, maar het is doorgeslagen. Voorstellen van de staatssecretaris om dat aan te pakken zijn welkom."
Hij kijkt dankbaar terug. Dankbaar voor het samenwerken met collega's, de contacten met ouders en kinderen én voor de Bijbelse boodschap die hij mocht overdragen. "Een meisje had op de kalender die ik bij mijn afscheid kreeg, geschreven: 'Rekenen en taal zijn belangrijk, maar het belangrijkste is je hart aan de Heere Jezus geven." Met nadruk: "Kijk, daar gaat het uiteindelijk om."
Geurt Mouthaan