Leefgeldregeling nu ook voor laatste Oekraïense vluchtelingen in Molenlanden

MOLENLANDEN • Woensdag 18 mei kon de laatste groep Oekraïners (woonachtig in Molenlanden, Gorinchem of Vijfherenlanden) een bankrekening openen. Tot dusver kon dit niet, omdat men niet over de benodigde documenten beschikte. Dankzij een speciale constructie werd dit nu mogelijk en kunnen ook deze mensen voortaan leefgeld ontvangen.

Het is druk in Het Carillon in Nieuw-Lekkerland. Oekraïense vluchtelingen, Nederlandse gastheren en -vrouwen, buddy’s, vertegenwoordigers van de gemeente Molenlanden en Avres, twee Oekraïense medewerkers van de Bunq bank en een tolk, allen zijn druk met elkaar in gesprek. Een vrouw die twee Oekraïense vluchtelingen opvangt, vertelt: “Ik ben zo blij dat mijn gasten nu zelf leefgeld kunnen ontvangen! Maandag kregen ze een mailtje met dit aanbod, dinsdag gingen ze direct met bus en trein naar Den Haag om een certificaat van echtheid voor hun paspoort te krijgen, en nu zijn we vanuit Vianen naar Lekkerland gekomen om alles rond te krijgen. Tot nu toe bekostigde ik veel voor hen of ging op mijn verjaardag met de pet rond. Maar voor deze mensen is het veel prettiger om zelf een toelage te ontvangen!”

Tachtig mensen
John de Bus van gemeente Molenlanden legt uit: “In onze gemeente zijn ruim driehonderd Oekraïense vluchtelingen opgenomen in gastgezinnen. Tachtig mensen in de hele regio ontvingen tot nu toe geen leefgeld. Het probleem is dat veel Oekraïners geen bankrekening kunnen aanvragen, omdat de Nederlandse banken alleen een biometrisch paspoort accepteren en niet het binnenlandse paspoort van de Oekraïners. Deze kwestie was in april al bekend bij de regering. De staatssecretaris had beloofd eraan te zullen werken, alle banken riepen ‘kom bij ons!’, maar dat liep op niets uit. Nu hebben wij in samenwerking met de Bunq bank een pilot gestart die al eerder in Drechtsteden draaide. De Oekraïense vluchtelingen gaan met hun binnenlandse paspoort naar de ambassade in Den Haag, waar ze een certificaat van echtheid ontvangen. Dat laten ze hier deze middag zien, waarop het mogelijk is om een bankrekening bij de Bunq bank te openen.”

Via Avres – de sociale dienst – kan vervolgens het leefgeld uitgekeerd worden. Dit bestaat uit twee onderdelen: het leefgeld voor de mensen zelf, en de wooncomponent. Eigenlijk moet dit laatste bedrag geheel of gedeeltelijk aan het gastgezin gegeven worden, maar de overheid stelt dit niet verplicht. Wel geven de medewerkers van Molenlanden duidelijk aan dat het mooi is als hierover een afspraak gemaakt wordt met de gastgezinnen. Deze maken immers extra kosten voor het opnemen van vluchtelingen. Gelukkig is er in Molenlanden een goede samenwerking met diverse stichtingen, zoals o.a. CCR en CRR en Kinderhulp Oekraïne. Allerlei initiatieven zijn genomen om de Oekraïners te helpen. Zo kwam er bijvoorbeeld de freeshop naast het bedrijventerrein aan de Veenweideweg, waar via een muntjessysteem kleding en verzorgingsartikelen verkrijgbaar zijn.

Ook bij Oekraïners is veel verschil tussen arm en rijk. John de Bus: “Een echtpaar ging voor het eerst naar de voedselbank en kwam bij het gastgezin met drie tassen vol boodschappen. Ze stalden het op tafel uit en filmden het. Zo enorm waren ze onder de indruk van de grote hoeveelheid voedsel! Bij een ander gastgezin had de gastvrouw een paar muggenstekkers gekocht, omdat het steeds warmer weer wordt en het gebouwtje van de vluchtelingen midden in de tuin staat. Maar nee, de gastvrouw had dit niet hoeven aanbieden. De Oekraïense gasten hadden het zelf al aangeschaft!”

Schrijnende gevallen
“Soms zijn er schrijnende gevallen, waar de stichtingen, gastgezinnen en vele andere meelevenden gelukkig goed op inspringen. De vluchtelingen zijn verzekerd voor ziektekosten via de zogenaamde ‘subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg’ voor niet-verzekerden. Daarin staat verwoord dat Oekraïense kinderen tot 18 jaar dezelfde tandartszorg vergoed krijgen als Nederlandse kinderen. Mensen boven de 18 krijgen echter alleen een behandeling bij de kaakchirurg vergoed óf een volledig kunstgebit. Pas hadden we een jongen van 18 die een wortelkanaalbehandeling bij de tandarts moest ondergaan van een paar honderd euro. Dit bedrag zou er waarschijnlijk wel komen via de stichtingen of gastgezinnen, maar het stelde ons wel voor een probleem. Gelukkig loste dit zich vanzelf op toen we ontdekten dat de betreffende jongen nog net 17 was. Maar zulke moeilijkheden komen regelmatig voor.”

In Molenlanden en de omliggende gemeentes wordt een warm hart voor vluchtelingen gevonden. Niet voor niets zijn er meerdere gastvrouwen en -heren meegekomen met “hun” gasten. Een inwoner uit Ameide vertelt: “Wij hadden juist onze garage geïsoleerd en gaven door dat we vijf tot zes mensen konden huisvesten. Worden we gebeld: ‘Er zijn hier twee zussen met twee en drie kinderen. Kunnen jullie ook zeven mensen opnemen?’ Zeg dan maar eens ‘nee’. Wij in elk geval niet. Weet je, wij gaan gewoon één of twee jaar niet op vakantie, zodat we deze mensen een half jaar of meer kunnen opvangen. We hebben er nog geen moment spijt van gehad.”

Janny den Besten