Oud-huisarts Pieter Schook schrijft boek: ‘Paardenbloemblaadjes zijn zó lekker’

REGIO • Waarom heet een paardenbloem een paardenbloem? Heeft Willem van Oranje er inderdaad voor gezorgd dat de oorspronkelijke bleek-witte wortels doorgekweekt zijn totdat ze oranje waren? In welke planten kun je dezelfde medicinale werking als aspirine tegenkomen? Het zijn vragen waarvoor je ‘Biesboschflora. Vijftig planten in de Biesbosch’ zeker open kunt slaan. Pieter Schook bracht daarin de afgelopen jaren veel voorkomende planten in de Biesbosch en omgeving samen, inclusief informatie over de geneeskundige werking, uitleg over de achtergronden, sages, sprookjes en recepten. 

“Alles waar ik van houd komt hierin samen”, glimlacht hij. “De natuur, het medische aspect en het kokkerellen. Al op de HBS keek ik liever naar buiten dan naar het schoolbord. De natuur heeft me altijd getrokken. Uiteindelijk heb ik ervoor gekozen om geneeskunde te gaan studeren en ben ik huisarts geworden. Daar heb ik nooit spijt van gehad, maar ook in mijn werk heb ik altijd aandacht gehouden voor natuurgeneeskunde. Die vraag kwam soms ook naar me toe: ‘Dokter, ik heb last van slapeloosheid, maar ik wil geen slaappillen slikken.” Dan zocht ik naar een kruidengeneeskundige oplossing. Natuurgeneeskunde was nooit een vervanger, maar wel een goede aanvulling.”

Laagdrempelig
Na zijn pensionering in 2015 monsterde hij al snel aan als natuurgids in de Biesbosch. Via een anderhalf jaar durende opleiding en in de contacten met ervaren gidsen leerde hij veel over de planten in dit natuurgebied. Een jaar of drie geleden besloot hij om die kennis ook op schrift te stellen. 

Want: een overzichtelijk boek met daarin tips om het groen te herkennen, verhalen over de achtergronden en leuke anekdotes én over de eetbaarheid en geneeskundige werking, dat was er nog niet. “In eerste instantie was het puur bedoeld voor de 150 gidsen die in de gehele Biesbosch werkzaam zijn. Een gids voor de gidsen. Maar al snel kwam ik erachter dat er een veel breder publiek geïnteresseerd in is.” De insteek was vooral om het laagdrempelig te houden. De planten die in ‘Biesboschflora’ de hoofdrol spelen zijn verre van zeldzaam. 

“Als je hier de polder inloopt, kun je er zonder moeite enkele tientallen van tegenkomen”, knikt Schook. Een actie die hij sowieso van harte toejuicht. De helende werking van de natuur zit wat de oud-huisarts betreft niet alleen in de geneeskundige werking van de planten. “Wandelen in de buitenlucht en in het groen doet je zoveel goed. Je komt er tot rust en wordt er tegelijkertijd door geïnspireerd. We gaan soms wandelen met mensen met beginnende dementie of een verstandelijke beperking. Die leven helemaal op, zingen uit volle borst mee met ‘Ga mee naar buiten allemaal, dan zoeken wij de wielewaal’. Als je die vogel dan ook echt hoort, vinden ze dat geweldig.” 

Doel van het boek is daarnaast om verloren gegane kennis weer te delen. Want voedsel halen in de supermarkt is zo vanzelfsprekend geworden, dat het besef waar onze etenswaren vandaan komen ver is weggezakt. “Kijk naar mensen uit landen in Oost-Europa; die zijn nog veel meer gewend om in hun eigen omgeving eten te halen. Als zij het bos inlopen, komen ze met een tas vol zelf geplukte planten terug. Wij zijn dat ontgroeid en dat vind ik jammer. Met de recepten in het boek kun je met voedsel direct uit de natuur aan de slag. Een aanrader: paardenbloemblaadjes zijn bijvoorbeeld zó lekker.”

Wildplukken
Daarmee haakt Pieter Schook in op een trend om dichter bij de natuur te gaan leven en eten. “Het is booming. In Zwolle is een restaurant met drie Michelinsterren waar de chef-kok heel bijzondere gerechten maakt met ingrediënten direct uit de natuur.” Hij plaatst er trouwens meteen wel een kanttekening bij. Wildplukken is niet verkeerd, maar: “Niet in een nationaal park als de Biesbosch, want daar is het juist bedoeld om naar te kijken. En als je gaat plukken, trek dan niet meteen de hele plant uit de grond, maar beperk het tot een paar blaadjes. Dan kan het weer aangroeien.”