'Ga zorgvuldig om met De Blauwpoort'

VIANEN • Er zijn de laatste weken flink wat zienswijzen ingediend tegen het ontwerp-bestemmingsplan De Blauwpoort.

Aan de rand van de plek waar ooit het kasteel van Batestein stond wil de PKN-gemeente van Vianen zeven hofjeswoningen en grotere panden realiseren.

Aan de zuidkant worden de kleine woningen en oude schuren gerenoveerd. Er zijn echter ook flinke blokken voorzien aan de westzijde en de noordkant van het plangebied. En juist dat laatste stuit bewoners van het aangrenzende Hofplein tegen de borst. "Op de plek waar nu een vervallen kas staat is men van plan een kaswoning te gaan bouwen met een nokhoogte van 5 meter", zegt bewoner Rien Oskam. "Dat is pal achter ons huis. De afstand tot onze tuin is zo smal dat privacy, uitzicht en lichtinval ernstig worden aangetast. Het prachtige uitzicht wat we nu hebben over de stad en buitengebied zal dan in een klap verdwenen zijn."

'Rigoreus'
De naaste buren verzetten zich eveneens hevig tegen de bouwplannen. Ook de historische vereniging Land van Brederode vindt de bouwplannen van de kerkelijke gemeente te rigoreus.

De Blauwpoort, gelegen aan de Brederodestraat in Vianen, behoorde ooit tot het middeleeuwse kasteel Batestein. Het kasteel, aangelegd in de 14e eeuw, was bereikbaar via een brug over een gracht. Op terrein Blauwpoort bevonden zich de tuin en de paardenstallen. De bloemen- en groentetuin van Kooyman dateert van 1372. Bij recente opgravingen zijn restanten van de middeleeuwse kasteelgracht teruggevonden.

Historische karakter
Door de hoge bebouwing zal het historische karakter van dit gebiedje in één klap teniet worden gedaan, benadrukken de Hofplein-bewoners. Cees Labrie: "Het standpunt van de bewoners van het Hofplein is: renoveer, vernieuw de woningen en het hoge schuurgebouw aan de zuidzijde en maak van de rest een openbaar gebied waar alle bezoekers in Vianen en de bewoners iets van de historie van Vianen kunnen ervaren. Natuurlijk gaat dat niet zomaar, maar het is zeker moeite waard om zeer zorgvuldig naar dit historische gebied te kijken."

De drie Hofplein-bewoners hebben onlangs een gesprek gehad met de architect en de kerkrentmeesters van de hervormde gemeente. Labrie: "De enige reden dat ze hier willen bouwen is geld, nodig voor het dure onderhoud van de Grote Kerk. Er is in de plannen geen enkele relatie te bespeuren met de historie van het gebied."

Oskam: "Het gebied vertegenwoordigt nu een waarde van 650.000 euro. Wij denken dat je voor de kerk genoeg geld te verdienen is ook als de blokken aan de west- en noordzijde niet worden bebouwd. Daardoor blijft het unieke karakter behouden."

'Slikken of stikken'
"We vinden het heel jammer dat de heren niet bereid zijn om te luisteren naar onze bezwaren", zegt Lex Maurer, bewoner van het aangrenzende Hofplein. "Er is geen enkel gevoel voor de historische waarde van dit unieke gebied. Alternatieven die wij aandragen worden terzijde geschoven. Praten heeft geen zin. Het is slikken of stikken."

Spaarzaam
Volgens Hans Spoor, voorzitter van de kerkenraad en kerkrentmeester van de PKN in Vianen, wordt er juist zeer spaarzaam gebouwd in het gebied. "De gebouwen die er nu staan worden gerenoveerd. De grote tuinmuur die er staat, en dat is niet de historische stadsmuur maar in onze ogen wel een beeldbepalend onderdeel van het gebied, wordt hersteld. Daarnaast is het groene karakter van het gebied het uitgangspunt voor de planvorming."

Groene oase
Het gebied De Blauwpoort is een groene oase waar door de huidige gebruiker de heer Cor Kooman groente en bloemen wordt verbouwd, benadrukt Spoor. "De heer Kooyman is inmiddels de tachtig gepasseerd. Willen we het groene karakter van het gebied behouden dat moet er een plan gemaakt en gerealiseerd worden waarbij het zo groen mogelijk blijft en er wel voldoende draagkracht ontstaat om het gebied ook in de toekomst groen te houden." De woningen rond de tuin zijn qua maat bescheiden, volgens Spoor.

Tuin
Het terrein wordt verder bestemd als een grote door de omwonenden, onder leiding van de heer Kooyman, te onderhouden tuin. Spoor: "Het gebied blijft particulier eigendom, maar is wel toegankelijk zoals een hofje ook toegankelijk is: je bent er te gast. Het karakter als nutsgebied bij het kasteelterrein, het Hofplein, blijft en door het zicht vanaf het Hofplein op dit gebied en de siertuin in wording aan de dijkzijde ontstaat er een duidelijke relatie. Kortom in onze ogen een duurzaam plan waarbij het gebied verankerd blijft in de binnenstad van Vianen en recht doet aan deze bijzondere plek."

Kaswoning
Spoor vindt overigens dat er geen juiste voorstelling van zaken wordt gegeven over de kaswoning. De (huidige) kas wordt vervangen door een nieuwe kas waarin één kaswoning wordt gerealiseerd met een goothoogte van circa 2,5 meter en een nokhoogte van maximaal 5 meter. Ten opzichte van de bestaande kas ontstaat een nieuwe kas die ongeveer 1 meter in hoogte toeneemt. "Het is dus geen blok woningen met een hoogte van 5 meter. De heer Oskam, de bezwaarmaker,  kijkt nu tegen de kas aan en zal dat straks ook doen."

Dick Aanen