Komt er een natuurbegraafplaats in Altena? Als het aan AltenaLokaal ligt wel

ALTENA • AltenaLokaal maakt zich hard voor de realisatie van een natuurbegraafplaats in Altena. Het onderwerp is afgelopen week op de politieke agenda gezet en zal in mei worden besproken door de gemeenteraad.

Adriaan de Jong, burgerraadslid voor AltenaLokaal, en Karina Boevé zijn degenen die het voorstel hebben geïnitieerd. Boevé, een inwoonster van Altena, mist een natuurbegraafplaats in de gemeente. “Een natuurbegraafplaats verzacht het verlies, omdat je in de natuur dichter bij je rouwproces kunt komen en de overledene recht wordt gedaan doordat deze op een zelf gekozen plaats ligt.” 

Terwijl ze onderzocht hoe een natuurbegraafplaats in Altena gerealiseerd zou kunnen worden, kwam ze in contact met De Jong, die zich ook bezighield met dit onderwerp.

Eeuwigdurende grafrust

“Van een graf blijf je af”, stelt De Jong. Hij noemt het niet wenselijk dat nabestaanden een aantal jaren na het begraven worden geconfronteerd met de vraag wat te doen met de restanten van hun naasten. 

“In Altena is er namelijk niet de mogelijkheid voor eeuwigdurend grafrecht en dus moet er iets nieuws komen”, is De Jong van mening. “Dat kan met een natuurbegraafplaats.” Hier geldt namelijk wel eeuwigdurende grafrust.

Belangstelling voor natuurbegrafenis groeit

Volgens De Jong is er steeds meer belangstelling voor natuurbegrafenissen in Altena. Dit bleek niet alleen uit een enquête die in 2021 in de gemeente Altena is gehouden, maar bijvoorbeeld ook uit ervaringen van begrafenisondernemers uit de regio. 

Het blijkt dat mensen liever begraven worden dan gecremeerd

De cijfers laten ook een stijging zien. Zo waren er in 2011 nog tien begrafenissen op echte natuurbegraafplaatsen in Nederland, in 2022 waren dit er 2915. Dit is zo’n 1,7 procent van het totaal aantal uitvaarten in 2022. Ruim 67 procent van de overledenen werden gecremeerd. 

“Het blijkt dat mensen liever begraven worden dan gecremeerd, maar toch kiezen voor een crematie om nabestaanden niet met de kosten en lasten van het onderhouden van een graf te belasten. Deze mensen kunnen met een natuurbegraafplaats weer voor begraven kiezen”, zegt De Jong.

Centraal in Altena

De dichtstbijzijnde natuurbegraafplaats voor Altena is Huis ter Heide in De Moer. “Voor mensen uit Altena is dit best een eind rijden. Mensen hebben behoefte om naar het graf van een dierbare te gaan, maar zo’n afstand houdt hen tegen. Daarnaast worden de meeste mensen het liefst in hun vertrouwde omgeving begraven”, aldus Boevé.

Een natuurbegraafplaats is minimaal vijf hectare groot

En dus pleit AltenaLokaal voor een natuurbegraafplaats in Altena. Deze zou ergens centraal in de gemeente gerealiseerd moeten worden, zodat het voor alle inwoners van Altena goed bereikbaar is. Daarnaast lijkt er centraal in Altena de meeste ruimte voor te zijn. Er zal namelijk nieuwe natuur gecreëerd moeten worden. “Een natuurbegraafplaats is minimaal vijf hectare groot.”

Eisen voor natuurbegraafplaats

Een echte natuurbegraafplaats moet aan verschillende criteria voldoen om aangesloten te worden bij branchevereniging Brana, zoals AltenaLokaal wenst. Zo moet het gericht zijn op het verbeteren van de natuur. Ook worden er alleen vergankelijke materialen gebruikt en zijn er dus geen blijvende grafmonumenten. 

De planologische bestemming moet natuur en begraafplaats zijn, voor onbepaalde tijd. Als de natuurbegraafplaats vol is wordt het overgedragen aan een gecertificeerd natuurbeheerder. 

Volgens AltenaLokaal past een natuurbegraafplaats ook goed bij het programma Vitaal Altena, doordat inwoners met de nieuwe natuur uitgenodigd worden om te recreëren en dit bijdraagt aan het welzijn en de vitaliteit van inwoners.

‘Natuurbegraven kost minder’

Een natuurbegraafplaats heeft wat betreft kosten voordelen voor gemeente en voor nabestaanden. De onderhoudsplicht vervalt en de graven worden niet geruimd. Een graf wordt gekocht voor de huidige marktwaarde en na de begrafenis zijn er geen kosten meer voor nabestaanden, omdat er geen monument en grafrechten gekocht hoeven te worden.

Kanttekeningen

Er zijn ook mensen die kanttekeningen plaatsen bij natuurbegrafenissen. Zo was er vorig jaar een rechtszaak over een natuurbegraafplaats in de buurt van Barchem (Gelderland), waarbij onder meer door tegenstanders werd ingebracht dat het verstoring van de natuur zou opleveren. De Raad van State kwam toen tot de conclusie dat in dat gebied de negatieve effecten van natuurbegraven beperkt zijn. 

De opvatting dat natuurbegraven verontreinigend zou zijn voor het grondwater, is door de Raad van State verworpen.

Gemeenteraad aan zet

Het is nu aan de gemeenteraad om hun standpunt over het realiseren van een natuurbegraafplaats in Altena in te nemen. Dit agendapunt passeert de cyclus in mei. “We hopen dat er brede steun in de raad zal zijn en dat het college er snel mee aan de slag kan”, zegt De Jong.

Mocht de raad het college uiteindelijk opdragen om een onderzoek te doen naar de mogelijkheden, kan het nog wel enkele jaren duren voordat een natuurbegraafplaats gerealiseerd is.

Input van inwoners

In de tussentijd hoopt AltenaLokaal input te krijgen van inwoners van Altena. “Mensen die met ons mee willen denken, belangstelling hebben of meer informatie willen, mogen ons een bericht sturen naar info@altenalokaal.nl”, laten De Jong en Boevé weten.